شیوه های بازنمایی مصرف در فیلم های سینمایی دوره سازندگی

از رویکرد جامعه شناختی، فیلم ها تصورات ما درباره مسائل بنیادین اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را بازنمایی می کنند و به شیوه هایی که ما درباره این مسائل می اندیشیم، شکل می دهند. در میان مسائل بنیادینی که فیلم ها به بازنمایی و برساخت آنها می پردازند مقوله مصرف از جایگاه مهمی برخوردار است که در مناسبات شخصیت های فیلم ها با کالاهای مصرفی تجلی می یابد. مقاله حاضر می کوشد تا چگونگی بازنمایی مصرف در فیلم های سینمایی دوره سازندگی را مورد مطالعه قرار دهد. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که مصرف چگونه در فیلم های سینمایی دوره سازندگی (۱۳۶۸ تا ۱۳۷۵)، بازنمایی و با هویت های اجتماعی کنشگران فیلم ها گره خورده است؟ روش تحقیق در این مطالعه، روش تحلیل نشانه شناسی است که با به کارگیری آن، چهار فیلم سینمایی ساخته شده در این دوره مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهند که در فیلم های سینمایی این دوره، مصرف دلالت مند شرم زدگی است؛ بدین معنا که شخصیت های فیلم ها از مصرف گرایی خود شرمسارند و ضمن نگاه به مردم فقیر طبقه پایین و مصرف محقرانه آنها، خود را سرزنش می کنند.

Keywords:

مصرف , هویت اجتماعی , تمایز طبقاتی , بازنمایی , نشانه شناسی , سینما , فیلم , دوره سازندگی