بررسی بن مایه های اساطیری در قصه ی «چل گیس»،  روایت روستای رمقان، کوهمره سرخی

عظیم جباره ناصرو* چکیدهقصه ها بخش مهمی از فرهنگ و ادبیات عامه را شکل می دهند. این بخش از فرهنگ عامه، جلوه گاه باورها، اندیشه ها و شیوه های زندگی مردم هر ملت است. قصه های هر منطقه، به ویژه قصه های شفاهی، بستری مناسب برای واکاوی باورهای اساطیری و توتمی آن قوم است. در این پژوهش یکی از رایج ترین قصه های منطقه ی کوهمره سرخی فارس با عنوان قصه ی «چل گیس» واکاوی شده است. نگارنده نخست به روش میدانی، قصه را به دقت ثبت کرده و سپس به روش توصیفی تحلیلی به بررسی بن مایه های اساطیری آن پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد باورهای اساطیری در همه ی محورهای داستان، گاه آشکارا و گاه نمادین و رمزآلود دیده می شود. نگارنده کوشیده است این بن مایه ها را در بخش های زیر بررسی کند: ۱. ایزدبانو آناهیتا: بررسی ویژگی های برجسته ی آناهیتا در این قصه: الف) الهه ی آب؛ ب) افزاینده ی رمه؛ ج) پاک کنندگی زهدان زنان و هم چنین بررسی نمود حیوانی آناهیتا در روایت؛ ۲. حمایت حیوان جادویی از قهرمان داستان؛ ۳. گیاهان جادویی و حمایت آن ها از قهرمان؛ ۴. پیکرگردانی پریان؛ ۵. پیکرگردانی انسان به درخت و به عکس؛ ۶. نقش درختان در باروری زنان؛ ۷. جایگاه پریان در قصه؛ ۸. مو به عنوان ابزار باروری؛ ۹. تولد شگرف قهرمان قصه؛ ۱۰. قداست اعداد.   

Keywords:

واژه های کلیدی: اسطوره , آناهیتا , باروری , پیکرگردانی , چل گیس