استعاره ی فضایی نقشه نگاری و وجوه دلالی آن در رمان امپراطور کلمات

 پارسا یعقوبی جنبه سرایی* چکیدهیکی از مفاهیم محوری و مشترک حوزه های معرفتی همچون عرفان، فلسفه، روان شناسی، روان کاوی و مطالعات پسااستعماری؛ تبیین وضعیت دولبه ی کنش نشانه ورزی یعنی هستی- هویت بخشی همراه با فقدان است که موضوع بازنمایی برخی از روایت های ادبی از جمله داستان های کودک و نوجوان شده است. رمان «امپراطور کلمات» در مقام نمونه ای برجسته از تلقی فوق در ادبیات داستانی کودک و نوجوان فارسی است که با تکیه بر استعاره ی فضایی نقشه نگاری به بازنمایی آن موضوع پرداخته است. در این نوشتار وجوه دلالی استعاره ی مذکور به شیوه ی توصیفی تحلیلی دلالت یابی و تفسیر شده است. نتیجه نشان می دهد که مولف- راوی رمان امپراطور کلمات با روایت پردازی مبتنی بر تداخل سطوح روایی از بالا به پایین و بالعکس، از یک سو هویت مندی یا هویت پذیری سوژه ابژه های داستانی را با تکیه بر استعاره ی نقشه نگاری و با تکیه بر دو سمبل یا عنصر خط و کلمه بازنمایی کرده؛ درعین حال، فقدان برآمده از هویت مندی را که شامل انواع محاکمه، معاینه، جنگ، زندانی شدن و جدایی است، نشان می دهد. موازی با این وضعیت، مولف- راوی داستان سعی کرده است تا با وجوهی از تعویق خود کنشگران، نیز تعلیق برخی از نشانه ها همچون پاک کردن خط ها، شاعرانگی، دیوانه نمایی، کولی گری و شوریدگی، امی نمایی، بی کلمه گی و بی نامی نیز مرزشکنی روایی، امکان گذر نمادین از فقدان نهفته در نشان مندی و هویت پذیری را به نمایش بگذارد.  

Keywords:

واژه های کلیدی: اکبرپور , امپراطور کلمات , رمان نوجوان فارسی , فقدان , نقشه نگاری , هویت