پژوهشی در قدمت و اصالت جنگنامه های محمد حنفیه

Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 70

This Paper With 28 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JBASH-12-3_007

تاریخ نمایه سازی: 8 خرداد 1401

Abstract:

محمدبن علی بن ابی ‎ طالب، مشهور به محمدبن الحنفیه، به طور ناخواسته تبدیل به شخصیت محوری شماری از فرقه های غالیانه و افراطی از تشیع اعتدالی شده است. نخستین این فرقه ها، فرقه ی کیسانیه است. فرقه های بعدی از این فرقه در مسایل عقیدتی الگو گرفته اند. آثار منظوم و منثور متعددی درباره ی سرگذشت داستانی محمد بن حنفیه در دست است که با عنوان کلی جنگ نامه های محمد حنفیه شناخته می شوند. نسخه های خطی این آثار بسیار متاخرند و حتی قراین موجود در متن آن ها نیز از روزگار صفوی فراتر نمی رود. با توجه به این نکته و نیز تحول های فرهنگی عصر صفوی، به گمان پژوهشگران، شکل گیری و رواج این گونه آثار معمولا در عصر صفوی بوده است. با این حال، در متون تاریخی فرقه نگاری و ادبی کهن، شواهد و منقولاتی دیده می شود که پیشینه ی داستان های محمد حنفیه را به چند سده پیش از صفویان می رساند. جستار حاضر در پی بررسی این شواهد و دیرینگی آن ها خواهد بود. به نظر نویسندگان دستاورد فعالیت فرقه های غلات، در پیوند آن ها با فرهنگ و ادبیات عامیانه مشخص می شود.  

Keywords:

واژه های کلیدی: انتقامیه , جنگ نامه , طرسوسی , غلات , مبرد , محمد حنفیه

Authors

رحیم فرج الهی

زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

غلامحسین شریفی ولدانی

اصفهان - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی - گروه زبان و ادبیات فارسی.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • منابعابن اثیر، علی بن محمد.(۱۲۸۰). اسد الغابه عن معرفه الصحابه. ...
  • اشعری قمی، سعد بن عبدالله.(۱۳۶۱). المقالات و الفرق. تصحیح محمدجواد ...
  • ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله.(۱۳۸۱ق). بهجه المجالس و انس المجالس. ...
  • ابن سعد، محمد.(۱۴۲۱). الطبقات­الکبیر. ج۷، تحقیق علی محمد عمر، ج۱۱، ...
  • ابن اعثم، احمد بن علی.(۱۴۱۱). الفتوح. ج۵، تحقیق علی شیری، ...
  • ابن کثیر،اسماعیل بن عمر.(۱۳۹۸ق). البدایه و النهایه. ج۹، بیروت: دارالفکر ...
  • اصفهانی، ابونعیم.(۱۴۰۷). حلیه الاولیاء و طبقات الاصفیاء. ج۳، بیروت: دارالکتاب ...
  • القاضی، وداد.(۱۳۹۵). کیسانیه (تاریخ و ادبیات). ترجمه ی احسان موسوی ...
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق.(۱۳۸۱). الفهرست. تصحیح رضا تجدد، تهران: ...
  • بطال نامه.(۱۳۹۶). منسوب به ابومخنف لوط بن یحیی، تصحیح و ...
  • بلاذری، احمد بن یحیی.(۱۴۱۷). انساب الاشراف. ج۳، تحقیق سهیل زکار ...
  • تاریخ خلفا و مقتل امام حسین.(۱۳۹۳). از نویسنده ای نامعلوم، ...
  • تاکر، ویلیام فردریک.(۱۳۹۷). مدعیان مهدویت و هزاره گرایان. ترجمه ی ...
  • جعفریان، رسول.(۱۳۷۸). قصه خوانان در تاریخ اسلام و ایران. قم: ...
  • جعفری قنواتی، محمد.(۱۳۹۴). «جنگ نامه ی کشم و جرون نامه». ...
  • حافظیان بابلی، ابوالفضل.(۱۳۸۸). فهرست نسخه های خطی کتابخانه مجلس شورای ...
  • حسن زاده، علیرضا.(۱۳۸۱). افسانه ی زندگان. تهران: مرکز بازشناسی اسلام ...
  • حمزه نامه. (۱۳۶۲). تصحیح جعفر شعار. تهران: فروزان روز ...
  • دانش پژوه، محمدتقی.(۱۳۳۹). فهرست نسخه های خطی کتابخانه ی دانشکده ...
  • ___________ .(۱۳۶۴). فهرست نسخه های خطی کتابخانه مرکزی و مرکز ...
  • دانش پژوه، محمدتقی؛ حجتی، محمدباقر.(۱۳۴۵). فهرست نسخه های خطی کتابخانه ...
  • ذهبی، شمس الدین محمد بن احمد.(۱۴۰۲). سیر اعلام النبلاء. ج۴، ...
  • روضه­الاحباب.(۱۳۹۴). از نویسنده ای نامعلوم، تصحیح و ترجمه­ی مظهر ادوای، ...
  • زمخشری، محمودبن عمر.(۱۴۱۲). ربیع­الابرار و نصوص­الاخیار. ج۴، تحقیق عبدالامیر مهنا، ...
  • صحاری، سلمه بن مسلم.(۱۴۲۷). الانساب. ج ۲، تحقیق محمد احسان­النص، ...
  • طبری، محمدبن جریر.(بی تا). تاریخ الرسل و الملوک. ج ۶ ...
  • طرسوسی، ابوطاهر.(۱۳۸۰). ابومسلم نامه. ج۱، به کوشش حسین اسماعیلی، تهران: ...
  • .(۱۳۹۵). حماسه ی قران حبشی. ج۱، تصحیح میلاد جعفرپور، تهران: ...
  • فرج اللهی، رحیم.(۱۳۹۷). «زمینه و سیر تاریخی داستان بئر ذات ...
  • قمی شاهرودی، طغان شاه بن نظام.(۸۷۴ق). انتقامیه. نسخه ی خطی ...
  • مبرد، محمد بن یزید.(۱۴۰۷). الکامل فی اللغه و الادب. ج ...
  • مجموعه ی خطی الف. (بی تا). کتابخانه ی مجلس شورای ...
  • مجموعه ی خطی ب. (بی تا). کتابخانه ی مرکزی دانشگاه ...
  • منزوی، احمد.(۱۳۶۵). فهرست مشترک نسخه های خطی پاکستان. ج۶، اسلام ...
  • نجاشی، احمدبن علی.(۱۴۳۲). رجال. تحقیق السید موسی الشبیری الزنجانی، قم: ...
  • نخجوانی، هندوشاه.(۱۳۶۱). تجارب السلف. چاپ عکسی به کوشش سیدحسن روضاتی، ...
  • نوبختی، حسن بن موسی.(۱۳۵۵ق). فرق­الشیعه. تصحیح محمدصادق آل بحرالعلوم، نجف: ...
  • واعظ­کاشفی، حسین بن علی.(۱۳۵۰). فتوت نامه ی سلطانی. تصحیح محمدجعفر ...
  • Calmard, jean (۱۹۹۸). "Mohammad b. al-Hanafiyya dans la religion populaire, ...
  • نمایش کامل مراجع