تعیین ضریب انتشار پذیری آفت کش دلتامترین در فواصل انتقال کوتاه در ستون های خاک حاوی بیوچار گندم

سابقه و هدف: مواد آلی سبب بهبود وضعیت فیزیکی خاک شده و با توجه به افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک ، الگوی جذب آلاینده را تغییر داده و از آبشویی آن ها به آب های زیر زمینی جلوگیری به عمل می آورد. انتشارپذیری یکی از مهم ترین پارامترهای مورد استفاده در معادله جابجایی-انتشار است که مقدار آن می تواند تابع فاصله انتقال و همچنین ویژگی های محیط متخلخل باشد. هدف از این تحقیق بررسی روند آبشویی دلتامترین در ستون های خاک تحت تاثیر بیوچار بوده است و در طی این مطالعه منحنی رخنه و ضریب انتشار پذیری این آفتکش در ستون های عمودی خاک تعیین گردید.مواد و روش ها: این تحقیق در ستونهای خاک با ارتفاع ۱۵ و ۳۰ سانتی متری و در بازه ی زمانی ۱۲ ، ۲۳ ، ۵۶ و ۱۱۲روزه و شامل سطوح ۵/۱ و ۳ درصد بیوچار گندم و تیمار شاهد بصورت طرح فاکتوریل بر پایه ی کاملا تصادفی اجرا گردید. غلظت مورد استفاده آفت کش دلتامترین ۳۰۰ سی سی در هر هزار لیتر در هر هکتار بود. جهت تعیین غلظت باقی مانده فقط یک بار آفت کش با دوز توصیه شده به سطح پاشیده شد و سپس با توجه به سیکلهای آبیاری در نظر گرفته شده تغییرات آفت کش در طول زمان و در عمق های ۱۵ و ۳۰ سانتی متری ستون های خاک مورد مطالعه قرار گرفت. در این پژوهش از روش تحلیلی بریگهام برای بدست آوردن ضریب انتشار پذیری استفاده شد. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها در تیمارهای مورد بررسی با استفاده از آزمون آماری LSD و با نرم افزار SAS ۹.۴ انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که غلظت باقی مانده ی آفت کش در عمق صفر تا ۱۵ سانتی متری تیمار های بیوچار ۵/۱ و ۳ درصد وزنی نسبت به شاهد به ترتیب ۲۶ و ۴۳ درصد و در عمق ۱۵ تا ۳۰ سانتی متری به ترتیب ۳۷ و ۱۷ درصد کاهش یافته است. بر اساس نتایج حاصله جذب و تثبیت آفت کش در خاک بوسیله ی تیمار بیوچار ۳ درصد وزنی بیشتر از سایر تیمار ها بوده است. در تیمار شاهد با افزایش عمق ضریب انتشار پذیری کاهش یافت، در تیمار اصلاح شده با بیوچار ۵/۱ درصد با افزایش طول نمونه ضریب انتشار پذیری افزایش پیدا کرد و در تیمار بیوچار ۳ درصد با افزایش طول نمونه ها ضریب انتشار پذیری کاهش چشمگیری یافت. ضریب انتشار پذیری دلتامترین در ستون های ۱۵ سانتی متری برای تیمار های شاهد ، بیوچار ۵/۱ درصد ، بیوچار ۳ درصد به ترتیب ۳۷/۵ ، ۱ ، ۵۹/۳ سانتی متر و در ستون های ۳۰ سانتی متری به ترتیب ۹۱/۳ ، ۲۷/۱ ، ۹۲/۰ سانتی متر بدست آمد.نتیجه گیری: تولید بیوچار بسیار راحت و مقرون به صرفه بوده و در محدود کردن حرکت و تثبیت آفت کش در خاک موفق بوده و با افزایش درصد وزنی آن در خاک می توان جذب آفت کش به سطح ویژه ی بیوچار ها را افزایش داد.

Keywords:

بیوچار , منحنی رخنه , ضریب انتشار پذیری