بررسی وضعیت مقالات کشاورزی محققان ایرانی در پایگاه استنادی اسکوپوس بر اساس شاخص هرش

سابقه و هدف: امروزه استفاده از روش­ های علم ­سنجی جهت ارزیابی تولیدات علمی پژوهشگران در رشته­ های مختلف، بسیار مورد توجه قرار گرفته است و شاخص هرش به دلیل سنجش هم ­زمان کمیت و کیفیت تولیدات علمی، از مهمترین شاخص­ های علم ­سنجی است. لذا در این پژوهش، وضعیت مقالات کشاورزی ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس بر اساس شاخص هرش مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش علم­ سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل ۴۰۳۷ مقاله تولید شده توسط محققان ایرانی در زمینه کشاورزی طی سال­ های ۲۰۱۶-۲۰۱۰ می باشد که از پایگاه اسکوپوس استخراج گردید. جهت ترسیم جداول از نرم ­افزار اکسل، برای تجزیه و تحلیل داده­ ها از SPSS ۱۶ و همچنین برای پاسخ به فرضیه­ های پژوهش از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون پیرسون استفاده شده است. یافته ها: در این مدت ۴۰۳۷ مقاله کشاورزی توسط ۱۵۷ محقق ایرانی در پایگاه اسکوپوس نمایه شده است که بیشترین آن در سال ۲۰۱۱ بوده است. مجله Advances in Environmental Biology بالاترین تعداد مقالات (۲۳۷ مقاله) را دارد و بالاترین شاخص هرش نشریات (شاخص ۱۹) به نشریه Bioresource Technology تعلق گرفت. نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داده است بین میزان شاخص هرش و تعداد مقالات رابطه معناداری وجود دارد (۰/۰۵> P-value). نتیجه گیری:  ایران از نظر شاخص هرش در حوزه کشاورزی در رتبه ۳ خاورمیانه و ۴۲ جهانی قرار دارد. اگرچه ایران توانسته است در تولید مقالات کشاورزی جایگاه ثابتی برای خود کسب کند اما در شاخص هرش و میزان استناد به مقالات خود در سطح منطقه و جهان موفق نبوده و در این زمینه نیازمند تلاش بیشتر است.

Keywords:

Scientometrics , Hirsch index , Scopus , Agriculture , h-index , علم سنجی , شاخص هرش , اسکوپوس , کشاورزی , اچ ایندکس