کتابخانه دیجیتال در وب آو ساینس: تحلیل مقاله های علمی جهان با تاکید بر جایگاه ایران

سابقه و هدف: در سال ­های اخیر، کتابخانه های دیجیتال در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته و تولیدات علمی قابل توجهی در این زمینه منتشر شده است. هدف از این پژوهش تحلیل مقالات علمی دنیا در حوزه کتابخانه دیجیتال بر اساس شاخص ­های کمی و کیفی با تاکید بر جایگاه کشور ایران است. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع مطالعات علم ­سنجی بوده و به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. جامعه این تحقیق شامل ۵۶۳۷ مقاله نمایه شده در Web of Science (WoS) تا پایان ۲۰۱۶ است. برای تحلیل داده­ ها، از نرم ­افزار HistCite و برای ترسیم نقشه ­های مربوط به تحلیل موضوعی و هم ­نویسندگی از نرم ­افزار VOSviewer استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که مقالات علمی جهان در این حوزه روندی رو به رشد داشته و شاخص اچ کل مقالات دنیا در این حوزه، ۹۳ و برای کشورهای خاورمیانه ۱۸ بوده است. ایالات متحده آمریکا با دارا بودن بیشترین تعداد مقالات (۲۲۲۱ مورد)، دارای شاخص اچ ۸۱ و کشور ایران دارای شاخص اچ ۷ بوده است. مقالات تک نویسنده بیشترین فراوانی را در بین مقالات جهانی داشتند و میانگین ضریب همکاری علمی بین پژوهشگران جهانی در طول ۳۵ سال مورد بررسی ۰/۴۴ و برای کشور ایران ۰/۵۴ است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که بیشتر مقالات علمی حوزه کتابخانه های دیجیتال توسط چند کشور تولید شده ­اند که کشور آمریکا در راس همه آن­ها قرار دارد. در خاورمیانه، کشور ایران با تولید ۴۱ مقاله بیشترین سهم را در تولید علم داشته است.

Keywords:

Thematic analysis , Co-authorship , Scientific collaborative coefficient , H-index , Digital library , Web of Science , تحلیل موضوعی , هم نویسندگی , ضریب همکاری علمی , شاخص اچ , کتابخانه دیجیتال , وب آو ساینس