مقایسه تاثیر استفاده از روش تدریس معکوس با روش تدریس سنتی در یادگیری و خودکارآمدی تحصیلی درس فارسی

پیشینه و اهداف: روش های تدریس فناورانه در دنیای امروز، از قبیل تدریس معکوس، به عنوان یک بخش مهم و جدایی ناپذیر از مجموعه فعالیت های یاددهی- یادگیری، فرصت های منحصر به فردی برای معلمان جهت تدریس بهتر و به کارگیری شیوه های مختلف آموزشی برای یادگیری بیشتر و متناسب با نیاز هرکدام از دانش آموزان ایجاد کرده است، مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر استفاده از دو روش تدریس معکوس و روش تدریس سنتی بر میزان یادگیری و خودکارآمدی تحصیلی درس فارسی دانش آموزان پایه دوم ابتدایی انجام شد.روش ها : این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت از نوع طرح های نیمه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه دوم ابتدایی منطقه ۴ شهر تهران در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ است. نمونه گیری به صورت تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انجام گرفت. دو کلاس به عنوان نمونه تحقیق به تعداد ۲۵ نفر و ۳۵ نفرانتخاب شد، از تمامی دانش آموزان هر دو کلاس، پیش آزمون بعمل آمد، سپس دانش آموزان در دو کلاس به صورت همگن توزیع شدند، در یکی از کلاس ها درس فارسی به روش تدریس معکوس (یک رویکرد تدریس پیشرفته و مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات) و در کلاس دیگر درس به روش سنتی (تدریس به شیوه معمول سخنرانی و پرسش و پاسخ) آموزش داده شد و سپس پس آزمون گرفته شد، نکته قابل ذکر آن است که تمامی دانش آموزانی که در کلاس به شیوه تدریس معکوس قرار گرفتند، حداقل یک وسیله الکترونیکی از قبیل تبلت، گوشی تلفن همراه، دستگاه پخش دی وی دی یا سی دی، کامپیوتر و غیره در منزل داشتند تا فیلم ها را توسط آنها تماشا کرده و بازخورد آن را روز بعد به کلاس آورند. ابزار گردآوری داده ها جهت بررسی میزان یادگیری درس فارسی شامل پرسش نامه پیشرفت تحصیلی محقق ساخته درخصوص درس فارسی دوم دبستان بود، همچنین ابزار گردآوری داده ها جهت سنجش خودکارآمدی دانش آموزان پرسش نامه استاندارد خودکارآمدی تحصیلی (MJSES) بود که روایی محتوایی آن توسط دوازده نفر از متخصصان تعلیم و تربیت مورد تایید قرار گرفت، همچنین  پایایی هر دو ابزار نیز با آزمون های آماری مورد بررسی و تائید قرار گرفت.یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کواریانس نشان داد که روش تدریس معکوس بر میزان یادگیری و خودکارآمدی دانش آموزان پایه دوم ابتدایی گروه آزمایش تاثیر مثبت دارد. به گونه ای که میزان یادگیری و خودکارآمدی در دانش آموزانی که با استفاده از روش تدریس معکوس، درس فارسی دوم دبستان را یادگرفته اند، نسبت به دانش آموزانی که به مطالعه درس فارسی با شیوه های سنتی و پرسش  وپاسخ پرداخته اند بالاتر بوده است.نتیجه گیری: استفاده از روش تدریس معکوس به عنوان یک روش تدریس فناورانه نوین بیش از روش سنتی می تواند منجر به تقویت یادگیری فرد شده و احساس خودکارآمدی را در شاگردان افزایش دهد؛ زیرا قبل از شروع کلاس درس یادگیرنده از طریق درگیری با محتوای درس فعالانه می آموزد و در حین شرکت در کلاس درس نیز با آمادگی بیشتری وارد کلاس می شود و آمادگی قبلی او موجب یادگیری عمیق تر و احساس کارآمدی می شود؛ بنابراین پیشنهاد می شود استفاده از این روش تدریس فناورانه به ویژه در زمان پاندمی کرونا که شرکت در کلاس های حضوری محدود شده است، به منظور عمق بخشیدن به تجربیات یادگیری شاگردان در یادگیری زبان فارسی، در دستور کار آموزش و پرورش قرار گیرد.

مقایسه تاثیر استفاده از روش تدریس معکوس با روش تدریس سنتی در یادگیری و خودکارآمدی تحصیلی درس فارسی Keywords:

روش تدریس سنتی , روش تدریس معکوس , یادگیری , خودکارآمدی تحصیلی