تاثیر تنش آبی بر برخی صفات مورفولوژی و فیزیولوژی دانهال ژنوتیپ های طبیعی مرکبات

مرکبات جزو میوه­های نیمه­گرمسیری و گرمسیری و از مهم­ترین محصولات باغبانی هستند. خشکی از مهم­ترین تنش­های زیستی در مرکبات است. این پژوهش به منظور بررسی اثر خشکی بر دوره بقاء، تعرق کل و برخی صفات در دانهال های نوسلار ۱۰ ژنوتیپ طی دو آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط گلخانه ای انجام شد. در آزمایش اول ۱۰ ژنوتیپ ، تحت تنش شدید قرار گرفته تا دوره بقاء تعیین شود، سپس در آزمایش دوم این ۱۰ ژنوتیپ تحت تاثیر دو تیمار آبیاری (شاهد و قطع آبیاری) واقع شده و برخی صفات اندازه­گیری شدند. نتایج نشان داد در آزمایش اول پونسیروس و G۱۱ دوره بقاء طولانی­تری (۱۲۵ روز) داشته و متحمل تر و راف لمون (با ۳۸ روز) و G۱۲ (با ۴۴ روز) نیز حساس تر بودند. کندترین زمان مصرف آب در پونسیروس و سریع ترین آن در راف لمون، همچنین بیش ترین میزان تعرق تجمعی در G۲۵ و کم ترین آن در پونسیروس دیده شد. در آزمایش دوم بیش ترین کاهش وزن تر برگ (۳۷/۰ برابر)، شاخه (۴۷/۰ برابر) و کل (۴۲/۰ برابر) ناشی از خشکی در G۲۲ و کم ترین کاهش در G۱۱ بترتیب با ۴۸/۰، ۵۴/۰ و ۵۲/۰ برابر در مقایسه با شاهد، بیش ترین کاهش وزن تر ریشه ناشی از خشکی در G۲۲ با ۳۵/۰ برابر و کم ترین کاهش در G۱۸ با ۵۲/۰ برابر، بیش ترین کاهش وزن تر ریشه به شاخه ناشی از خشکی در G۱۸ با ۶۱/۰ برابر و کم ترین کاهش در G۲۳ با ۶۵/۰ برابر و بیش ترین افزایش وزن خشک ریشه به شاخه ناشی از خشکی در G۱۶ با ۵۶/۱ برابر و کم ترین افزایش در پونسیروس با ۳/۱ برابر نسبت به شاهد دیده شد. در شرایط تنش G۱۸ و G۱۲ بترتیب با ۳۲/۳۲ و ۳۷/۳۴ درصد کم­ترین محتوای نسبی آب برگ را داشتند. همچنین G۲۳، G۲۲، G۲۵، G۱۲ و G۱۸ از بیش­ترین و پونسیروس از کم­ترین درصد نشت یونی (۸۵/۳۱ درصد) برخوردار بودند. بنابراین پس از بررسی شاخص­های فوق­الذکر، می­توان راف­لمون و G۱۲ و G۱۸ را بعنوان حساس در برابر خشکی و پونسیروس و G۱۱ را نیز بعنوان متحمل به خشکی معرفی نمود.

تاثیر تنش آبی بر برخی صفات مورفولوژی و فیزیولوژی دانهال ژنوتیپ های طبیعی مرکبات Keywords:

تحمل به خشکی , تنش کم آبی , نشت یونی , نژادگان طبیعی مرکبات