مطالعه ریشه زایی، برخی صفات کمی و آناتومیکی دو گونه حسن یوسف در غلظت های بالای دی اکسید کربن

غلظت دی اکسید کربن اتمسفر طی چند دهه گذشته افزایش یافته است. بنابراین انتظار می رود که این افزایش روی گیاهان موثر واقع شود. حسن یوسف از گیاهان زینتی است که به خاطر برگ های زیبایش مورد توجه می باشد. به منظور ارزیابی اثرات غلظت های بالای دی اکسید کربن بر صفات ریشه زایی، مورفولوژیکی و آناتومیکی دو گونه حسن یوسف شامل Coleus blumi و Coleus scutellarioides یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و ۶ تیمار در گلخانه های دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۸۹ اجرا شد. تیمارها عبارت بودند از دو گونه حسن یوسف و سه غلظت دی اکسید کربن شامل شاهد (۳۸۰)، ۷۰۰ و ۱۰۵۰ پی پی ام. قلمه های برگدار دو گونه بمدت ۳۰ روز تحت تاثیر دی اکسید کربن با غلظت های فوق قرار گرفتند و صفات تعداد برگ ها، قطر ساقه، وزن تر اندام هوایی، وزن خشک اندام هوایی، طول روزنه، عرض روزنه، اندازه روزنه و تراکم روزنه ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت دی اکسید کربن از۳۸۰ به ۱۰۵۰ پی پی ام، تعداد برگ ها، قطر ساقه، وزن تر اندام هوایی، وزن خشک اندام هوایی به ترتیب ۳/۲۵، ۴/۳۲، ۵/۲۰ و ۷۵ درصد افزایش یافت. همچنین نتایج این آزمایش نشان دادند که با افزایش غلظت دی اکسیدکربن طول، عرض و اندازه روزنه کاهش می یابد، اما با افزایش غلظت، تراکم روزنه در واحد سطح (میلی متر مربع) افزایش یافت. بیشترین میانگین تراکم روزنه به ۷/۳۰ عدد در میلی متر مربع رسید که مربوط به برهمکنش دی اکسید کربن با غلظت ۱۰۵۰ پی پی ام و گونه C. scutellarioides می باشد که نسبت به میانگین بقیه تیمارها تفاوت معنی داری نشان داد.

Keywords:

حسن یوسف , دی اکسید کربن , ریشه زایی