رعایت حقوق شهروندی متهم در تحقیقات مقدماتی

نظام دادرسی یک حکومت اگر به تشکیلات مستحکم دست یابد به نحوی که در رسیدگی به هر نوع دعوی، ساز و کار مناسب داشته، موافق اقتضائات هر یک ساختار دادرسی متناسبی مستقر نماید، شهروند محور است. نظام دادرسی غیر جامع و سطحی مشوق زورمندان و ابزار توجیه عمل متخلفان و مامن صاحب منصبان قانون گریز شناخته می شود. در قوانین مدون ایران و در سال ۱۳۸۳ قانونی تحت عنوان«قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ شهروندی» به تصویب رسیده است که متاسفانه کمتر به آن توجه و اعتنا شده است و حتی حقوق دانان نیز از آن اطتلاع کافی و وافی ندارند. و چنانچه مورد توجه و عنایتویژه این قشر قرار گیرد نتایج مثبت آن در جامعه و به خصوص در دستگاه عدالت کیفری هویدا خواهد شد. از جمله مواردی که نقش بسزایی در فرآیند تحقیقات مقدماتی در قانون مرقوم خواهد داشت، شفاف سازی مراحل مختلف از جمله کشف و تعقیب جرائم و اجرایصحیح تحقیقات، پرهیز از اعمال قدرت و سلیقه های شخصی، رعایت حقوق متهم، اصل برائت، حق سکوت، حق دفاع، حق داشتن وکیل،حفظ کرامات انسانی حفظ حیثیت، منع شکنجه، اطلاع به خانواده فرد دستگیر شده و بازرسی قانونی می باشد. چنانچه این امور نزد مقامات تحقیق و تعقیب رعایت نگردد می تواند موجب بی اعتباری تحقیقات انجام شده گردد که این امر در قانون آیین دادرسی کیفرینیز تصریح گردیده است

Keywords:

تحقیقات مقدماتی , حقوق شهروندی , حقوق متهم