رویکرد ادبی- معنایی به قرائات خلاف رسم مصحف در متون قرن سوم مطالعه موردی قرائت ابن مسعود در معانی القرآن فراء

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 159

This Paper With 20 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QUIHCS-2-3_002

تاریخ نمایه سازی: 16 تیر 1401

Abstract:

درباره ماهیت قرائات خلاف رسم مصحف، دیدگاه های متفاوتی وجود دارد؛ یکی از آنها دیدگاه ابوعبید قاسم بن سلام است؛ چنانکه او می گوید، مشایخ او قرائات خلاف رسم را برای بیان وجه قرائت موافق رسم، و تفسیر آن مورد استفاده قرار می داده اند. صبغه ادبی-معنایی ای که این دیدگاه به ماهیت قرائات داده، آن را قابل تامل کرده است. به خصوص اینکه قرائات یک سده بعد، در زمان ابن مجاهد، وجهه حدیثی یافت. این تغییر رویکرد، موجب شکل گیری گفتمانی جدیدی شد که در نتیجه آن، ابهاماتی درباره ماهیت قرائات مخالف رسم مصحف ایجاد شد؛ تا آنجا که حدود دو قرن بعد، ابن حزم اندلسی این قرائات را ناشی از وهم قاریان شمرد و تفاوت مصحف ابن مسعود با مصحف رایج را انکار کرد. این مقاله به منظور اثبات دیدگاه ابوعبید، قرائت ابن مسعود را در معانی القرآن فراء، به عنوان یکی از استادان ابوعبید، مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیده است که فراء قرائت ابن مسعود را به عنوان ابزاری ادبی-معنایی به کار برده است. استفاده از قرائت ابن مسعود در مقام ارائه دیگر وجوه ادبی ممکن برای بیان الفاظ آیه، حجت دانستن آن برای دیگر قرائات، ذکر آن به عنوان «معنی» الفاظ آیه و نیز تایید یا رد دیگر برداشت های تفسیری به واسطه آن، شاهدی بر این ادعاست.

Keywords:

قرائات , رسم مصحف , وجه و معنای آیه , ابن مسعود , فراء , ابوعبید قاسم بن سلام , معانی القرآن

Authors

الهه شاه پسند

استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، مشهد، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ‫ابن ابی داود، عبدالله (۱۴۲۳ ق)، کتاب المصاحف، به تحقیق ...
  • ‫ابن جزری، شمس الدین (۱۳۵۱ ق)، غایه النهایه، مکتبه ابن ...
  • ‫ابن جوزی، عبدالرحمن (۱۴۱۲ ق)، المنتظم فی تاریخ الملوک و ...
  • ‫ابن حزم اندلسی، علی (بی تا)، الفصل فی الملل والاهواء ...
  • ‫ابن ندیم، محمد (۱۴۱۷ ق)، الفهرست، محقق ابراهیم رمضان، بیروت: ...
  • ابوعبید، قاسم بن سلام (۱۴۱۵ ق)، فضائل القرآن و ...
  • ‫‫براکت، ادرین (۱۳۹۲)، «ارزش قرائات حفص و ورش برای تاریخ ...
  • ‫پاکتچی، احمد (بی تا)، فقه الحدیث؛ مباحث نقل به معنا، ...
  • ‫تنوخی، مفضل (۱۴۱۲ ق)، تاریخ العلماء النحویین، به تحقیق عبد ...
  • ‫جزائری، طاهر بن صالح (۱۴۱۶ ق)، توجیه النظر الی اصول ...
  • ‫جلیل، عبد (۲۰۱۳)، «ظاهره الابدال فی قراءات ابن مسعود و ...
  • ‫جهنی، عبد العزیزبن حمید (۱۴۳۳ ق)، «المستدرک علی کتاب قراءه ...
  • ‫خاطر، محمد احمد (۱۹۹۰)، قراءه عبدالله بن مسعود: مکانتها، مصادرها، ...
  • ‫ذهبی، شمس الدین (۱۴۱۳ ق)، تاریخ الاسلام و طبقات المشاهیر ...
  • ‫رجبی، محسن (۱۳۸۹)، آیین قرائت و کتابت قرآن کریم در ...
  • ‫زجاج، ابراهیم (۱۴۰۸ ق)، معانی القرآن و اعرابه، به تحقیق ...
  • ‫زرکشی، بدرالدین (۱۳۷۶ ق)، البرهان فی علوم القرآن، به تحقیق ...
  • ‫سیوطی، جلال الدین (۱۳۹۴ ق)، الاتقان فی علوم القرآن، به ...
  • ‫شوکانی، محمد بن علی (۱۴۱۴ ق)، فتح القدیر، دمشق، بیروت: ...
  • ‫طبری، محمد بن جریر (۱۴۲۰ ق)، جامع البیان فی تاویل ...
  • ‫طیار، مساعد بن سلیمان (۱۴۳۲ ق)، التفسیر اللغوی للقرآن الکریم، ...
  • ‫فراء، یحیی بن زیاد (بی تا)، معانی القرآن، محقق ...
  • ‫گلدتسیهر، ایگناس (۱۳۷۴ ق)، مذاهب التفسیر الاسلامی، بترجمه عبدالحلیم نجار، ...
  • ‫یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله (۱۴۱۴ ق)، معجم الادباء، ...
  • Beck, Edmund (۱۹۵۶), “ Die b. Mas'ūdvarianten bei al-Farrā”, in: ...
  • Berg, Herbert (۲۰۰۵), The Development of Exegesis in Early Islam, ...
  • Jeffery, Arthur (۱۹۳۷), Materials for the History of the Text ...
  • Melchert, Christopher (۲۰۰۰), “Ibn Mujahid and the Establishment of Seven ...
  • Nasser, Shady (۲۰۱۳), The Transmission of the Variant Readings of ...
  • Noldeke, Theodor et al. (۲۰۱۳), The History of the Qur'ān, ...
  • Versteegh, C. H. M. (۱۹۹۳), Arabic Grammar and Qurʼānic Exegesis ...
  • Wansbrough, John (۲۰۰۴), Quranic studies: Sources and Methods of Scriptural ...
  • نمایش کامل مراجع