طبقه بندی خط در سکه های آل بویه، ضرب شیراز
Publish place: Cultural History Studies، Vol: 13، Issue: 51
Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 254
This Paper With 32 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CHIST-13-51_002
تاریخ نمایه سازی: 22 تیر 1401
Abstract:
طبقهبندی خط در سکههای آل بویه، ضرب شیراز
سمیه خزاعیمسک[۱]، مهدی کاظمپور[۲]، مهدی صحراگرد[۳]، محمدخزایی[۴]
چکیده
سکهها از مهمترین آثار به دست آمده از دوره آلبویه (۳۲۰۴۴۸ ه.ق) هستند. سکهها علاوه بر ارائه اطلاعات تاریخی همانند محل و سال ضرب و نام پادشاه به سبب دارا بودن کتیبه، معرف بخشی از خطوط روزگار خود هستند که با مطالعه و دقتنظر در آنها میتوان به فرمهای نوشتاری آن دوره پیبرد.به علت جایگاه ویژه آلبویه در شکلگیری و تحول کتیبهنگاری در قرون چهارم و پنجم هجری قمری، شناسایی فرم نوشتارسکهها این دوره، امری ضروری و مهم و راهگشای شناسایی خطوط این دوره است. شیراز یکی از مهمترین شهرهای دوره آلبویه است که ضرابخانه داشت. هدف این پژوهش بررسی خط در سکههای ضرب شیراز و طبقهبندی فرم نوشتار کتیبههای این سکههاست. این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی در پی پاسخ به دو پرسش است؛ در طبقهبندی سکهها به چه ویژگیهای ساختار بصری حروف میبایست توجه کرد؟ مهمترین ویژگیهای ساختاری سکههای ضرب شیراز کدامند؟ از نتایج این پژوهش شناسایی چهار طبقه اصلی نوشتار در سکهها است. در گروه اول سکههای آلبویه حروف کشیده و در گروه دوم حروف همراه با فرمهای تزئینی است که نمونههای مشابه آن در دیگر ضرابخانههای آلبویه نیز مشاهده شد. در گروه سوم، حروف با الفهای کشیده و فشردگی حروف روی خط کرسی همراه است. این گروه را میتوان گروه اختصاصی ضرابخانه شیراز معرفی کرد. گروه چهارم شامل خطوط ثلث و نسخ کهن است.
واژههای کلیدی: سکه، ضرابخانه شیراز، آلبویه، طبقهبندی، خط
[۱]. دانشجوی دکتری هنرهای اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، ایران، مسئول مکاتبات s.khazaei@tabriziau.ac.ir
[۲]. استادیار گروه باستانشناسی، دانشکده حفاظت آثار فرهنگی (کاربردی)، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، ایران (نویسنده مسئول) M.kazempour@tabriziau.ac.ir
[۳]. استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، ایران m.sahragard@mshdiau.ac.ir
[۴]. استاد گروه گرافیک، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران khazaiem@modares.ac.ir
تاریخ دریافت : ۱۳/۱/۱۴۰۱-تاریخ تایید: ۱۰/۳/۱۴۰۱
Keywords:
Authors
سمیه خزاعی مسک
دانشگاه هنر اسلامی تبریز
مهدی کاظم پور
دانشگاه هنر اسلامی تبریز
مهدی صحراگرد
دانشکده هنر و معماری، دانشگاه ازاد اسلامی
محمد خزایی
دانشگاه تربیت مدرس
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :