تحلیل مقایسه ای روند بارش و خشکسالی حوضه ی خزر

در این پژوهش برای ارزیابی روند خشکسالی­های اقلیمی در ۲۳ زیرحوضه­ی آبی دریای خزر، داده­های بارش ماهانه با روش میانیابی به داده­های پهنه­ای تبدیل گشته سپس برحسب مختصات حوضه­ها، بارش ماهانه­ی هر حوضه تفکیک گردید. آنگاه از روش شاخص بارش استاندارد (SPI) برای ارزیابی خشکسالی­های اقلیمی استفاده شده و این شاخص به­صورت ماهانه برای هر یک از حوضه­ها محاسبه گردید. به منظور تفکیک مکانی­خشکسالی حوضه­ی­خزر،با اعمال تحلیل­خوشه­ای برروی ماتریس شاخص بارش­استاندارد، زیرحوضه­های خزر از نظر خشکسالی اقلیمی به ۴ قلمرو به­نام­های ساحلی جنوب غربی، ساحلی جنوب شرقی، حاشیه­ای و شمال غرب تفکیک گردید. براساس آزمون پارامتری رگرسیون خطی، بارش زیرحوضه­های دریای خزر در ماههای ژانویه، می و دسامبر در سطح اطمینان ۹۵% روند معناداری نشان نمی­دهد. ۵ زیرحوضه در ماههای فوریه و ژوئیه روند مثبت و ۱۱ زیرحوضه عمدتا در ماههای مارس و سپتامبر روند منفی نشان می­دهد. با اعمال آزمون ناپارامتری مان - کندال بر روی ماتریس شاخص SPI  مشخص شد که در ماه می هیچ حوضه­ای روند معناداری نشان نمی­دهد. بالاترین روند در ۶ زیرحوضه در ماههای ژوئیه و اوت بوده است.

Keywords:

خشکسالی , روند بارش , شاخص بارش استاندارد , حوضه ی خزر , رگرسیون خطی