ارزیابی سازه ای ساختمانهای سنتی چوبی و تحلیل و ارائه الگوی ساختمانی مناسب محیط زیست و مقاوم در برابر زلزله

در این مقاله با توجه به اهمیت احداث ساختمان های مقاوم و ارزان جهت نیل به توسعه پایدار، ضمن مطرح کردن سابقه و مزیت ساختمان های سنتی چوبی و بررسی مزایا و خواص مکانیکی چوب پس از تحقیق بر روی ۴۰۰ نمونه آماری واحد مسکونی چوبی سنتی در مناطق شمالی کشور، با مطالعه بر روی گونه­های مختلف چوب در نواحی جنگلی شمال ایران این نتیجه به­دست آمد که اولا در نواحی مختلف با توجه به پراکندگی گونه­های مختلف چوب، ساختمان ها متفاوت می­باشد مثلا در ارتفاعات بالای ۴۰۰ متر بیشتر از چوب های درختان بلوط در تیر و ستون و یا حتی سقف­ها استفاده شده است یا در نواحی کوهپایه­ای استان گیلان از درخت زربین که امروزه گونه محافظت شده و بسیار کمیاب می­باشد، در پی استفاده شده است. علاوه بر این چوب ها، در تیرها و ستون ها عملا درختان قوی­تر همچون شمشاد، بلوط و راش استفاده می­شود و در دیوارها و کف ها یا از شاخه درختان استفاده شده و یا از درخت توسکا و آزاد استفاده می­شده است که بسیار مقاوم در برابر بار و رطوبت و حشرات می­باشد. همچنین انواع پی­ها و دیوارها و سقف­های آن­ها  از لحاظ سازه­ای مورد بررسی قرار گرفت و سپس با توجه به اهمیت بحث محیط زیست و زلزله، بهترین و مناسب­ترین الگو جهت یک ساختمان مسکونی سبک و چوبی ارائه گردید. آنگاه این مدل، مقاوم­سازی شد و در کارگاه دانشگاه بازسازی و بهینه­سازی و با نرم­افزارهای محاسباتی و سازه­ای مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت که نتایج بدست آمده نشان می­دهد که الگوی فوق به­دلیل سبکی و استفاده از باد بند، عملکردی مناسب در برابر زلزله دارد و همچنین به­دلیل استفاده از چوب در پی، تیر، ستون، سقف و گل در دیوار، بهترین سازه از لحاظ محافظت از محیط زیست می­باشد که این ویژگی در کنار سرعت مناسب اجرا و کاهش هزینه ساخت نسبت به ساختمان های بتنی و فولادی، الگوی کاملی از یک ساختمان مسکونی ایده­آل ارائه می­نماید. الگوی ساختمانی چوبی علاوه بر همه خصوصیات سازه­ای ، ارزان است و عایق مناسب صوتی و حرارتی نیز می­باشد و در صورت استفاده از چوبهای درختان زود رشد کاج (­نراد یا نوئل) در تیر و ستون از دیدگاه محیط زیست نیز ایده­آل و مناسب می­باشد. همچنین می­توان از ترکیب چوب های کاج به­صورت مقاطع ترکیبی با فشار و با توجه به جهت تقویت آن­ها و افزایش مقاومت فشاری، آن­ها را بارگذاری کرد تا برای ساخت ساختمان های چند طبقه استفاده شود.

Keywords:

Light buildings - Wooden buildings - Retrofitting - Earthquake – Environment , ساختمان سبک , ساختمان چوبی , مقاوم سازی , زلزله , محیط زیست