باززنده سازی خاطرات جمعی در بازسازی پس از بلایای طبیعی و ... با تکیه بر هویت مکان

مقاله حاضر باززنده سازی خاطرات جمعی و تاثیرات آن در بهبود هویت مکانی از دست رفته  ناشی از بلایایی همچون جنگ یا بلایای طبیعی را که به­طور غیر منتظره­ای باعث خدشه دار شدن مسیرمعمول تکامل اجتماعی کالبدی یک منطقه می­شود، بررسی می­نماید، هویتی که نتیجه درونی شدن هویت یک مکان برای فرد بوده است و نتیجه آن تعلقات احساسی میان فرد با محیط زندگی او می­باشد.  موریس هالبواکس مهم ترین نظریه پرداز خاطره جمعی با تاکید بر ارتباط میان گروه­ها و مکان ، معتقد است هنگامی که اعضای یک گروه در بخشی از فضا قرار می­گیرند، خصوصیات گروه به فضا منتقل شده و همزمان، نوعی تطبیق با عناصر مقاوم صورت می­گیرد و یک قالب مشخص به ساختار آن فضا تعمیق می­گردد. لذا مکان ها حافظه افراد داخل خود را که دارای گذشته ای مشترک هستند تحریک می کنند و هم زمان ، گذشته های مشترک افراد بیرون از خود را که مایل به دانستن چیزی در مورد آن­ها هستند، باز می نمایانند. در نتیجه حافظه که موضوعی مکان گرا است ، زمانی که بر اثر بلایای طبیعی و.. بستر شکل­گیری آن از میان می­رود و یا مخدوش می­شود؛ این ویژگی مکان برای همیشه از دست می­رود. بنابراین حافظه مکان وابسته به مکان و جامعه­ای است که به واسطه ارتباط با مکان واجد هویتی پیوسته شده است. از این رو مقاله با تکیه بر نقش هویت مکان در شکل­گیری خاطرات به­عنوان زیر بنای هویت های فردی و جمعی در یک جامعه و ارتباط متقابل خاطرات با میزان پیوندهای احساسی افراد با محیط از نوع هویت مکانی و تعلق مکانی، در ابعاد مختلف شکل دهنده یک  مکان، اعم از فرم، فعالیت و تصورات به بیان سه استراتژی حفاظت و مرمت، بازخوانی و برنامه­ریزی رویدادی می­پردازد. این مقاله با روشی مروری و تحلیل کیفی بر مبنای استراتژی های تجربی ، در نهایت رویکردهای معقول در باززنده سازی خاطرات جمعی را در پروژه های بازسازی پس از بلایا تبیین می­کند.

Keywords:

Disasters , Collective Memory , Place Identity , Identity of Place , Reconstruction , بلایا , خاطره جمعی , هویت مکان , هویت مکانی , بازسازی