معرفی طرح نماد در مدارس: گذری بر نظام مراقبت اجتماعی- روانی دانش آموزان

مقدمه و هدف: پیشگیری از آسیب های اجتماعی، روانی در جامعه به ویژه دانش آموزان امری اجتناب ناپذیر و آینده نگرانه است. پروژه نماد( نظام مراقبت های اجتماعی دانش آموزان) مجموعه ای نظام یافته از خدمات و برنامه ها به منظور مراقبت دانش آموزان در برابر رفتار های پرخطر و آسیب های اجتماعی از طریق مداخله به موقع و موثر است که توسط وزارت بهداشت با ائتلاف ۹ سازمان دیگر و با محوریت اصلی آموزش و پرورش از سال ۱۳۹۵ آغاز گردید. مقاله حاضر باهدف معرفی پروژه نماد و چالش های آن طراحی شده است.روش کار: در مطالعه حاضر بر اساس جستجوی کلیدواژگان از جمله نظام مراقبت اجتماعی، سلامت روانی، دانش آموزان، طرح نماد در پایگاه های اطلاعاتی، مطالعات و منابع مورد نیاز استخراج شد. سپس با استفاده از مصاحبه های کیفی و نیمه ساختاریافته با ۲۰ نفر از صاحبنظران در سطوح ملی و اجرایی، چالش های کنونی طرح نماد شناسایی گردید. نتایج: طرح نماد از ۴ بخش غربالگری ( شناسایی پیشگیرانه موارد آسیب اجتماعی، روانی)، آموزش های ارتقایی (کلاس های آموزشی برای دانش آموزان، معلمین، والدین)، سامانه ارجاع (ارجاع موارد شناسایی شده) و نهایتا ارائه خدمت ( درمانی، مددکاری و غیره) به آن ها می باشد. نواقص سیستم مدیریت اطلاعات، همکاری ضعیف درون بخش و بین بخشی، نقص پروتکل ها و دستورالعمل ها، مشکلات تخصیص مالی، مشکلات زیرساخت، ضعف فرآیندها و ارزشیابی از جمله چالش های اصلی این طرح مطرح شدند. بحث و نتیجه گیری: در طرح نماد کنترل، کاهش آسیب های اجتماعی در مدارس و دانش آموزان از یک سو و فرآیند رشدمدار و پیشگیری رشدمدارانه و توانمندسازانه از دیگر سو، هدف گذاری شده است. مطابق با نظرات صاحبنظران، وضعیت پیاده سازی طرح نماد در مدارس دارای چالش هایی می باشد که پیش از تعمیم سراسری به مدارس باید در راستای رفع این چالش ها برنامه ریزی شود.

Keywords:

سلامت اجتماعی , سلامت روانی , مدارس , دانش آموزان , طرح نماد