نقش قرآن در تبیین توحید محور بودن علوم انسانی

ازآنجاکه عصاره علوم اسلامی منحصر است در سه علم شریف اعتقادات و اخلاق و فقه که آن هم با شئون ثلاثه انسانیت مطابق است و مطابقت علم اعتقادات برای رفعت درجات عقلیه و علم اخلاق برای ارتفاع شانیت بعد نفسانیه و علم فقه برای اعتلاء بدن و جسم انسان از شرور عرضیه، می توان علوم قرآن را هم در این سه مصب و جریان قرار داد و هدف نهایی از این علوم پایه سه گانه، هدایت بشر به سوی خداوند تبارک وتعالی می باشد.  برمبنای این مقاله، قرآن کریم خاستگاه علوم انسانی را فقه قرار می دهد و آن را طوری طراحی می کند که بر ستون اخلاق تکیه کند، به این معنا که اخلاق باطن فقه است و اخلاق نیز به گونه ای طراحی می شود که بر پایه اعتقادات استوار باشد، یعنی اخلاق ظهور اعتقادات است. درواقع شئون انسان از این سه بعد عقل و نفس و جسم خارج نیست اگر هم بنا باشد برای هدایت بشر به سوی کمال، علمی جعل شود، باید برای این ابعاد سه گانه نافع باشد. این علوم سه گانه به تحلیل به توحید برمی گردد که مطابق با اصل فطرت است و به تجزیه به احکام تفصیلیه فقهیه برمی گردد که همان فرقان توحید است. در این سیر صعود و نزول، قرآن متکفل هدایت بشر از حضیض جسم به سوی عالم علو مقامی عقلی می باشد.

Keywords:

علوم انسانی , توحید , اعتقادات , اخلاق , فقه