تاثیر ابو علی فارسی بر نظریه «نظم» جرجانی از جنبه های نحوی، لغوی و بافت کلام
Publish place: Islamic Literary Studies، Vol: 1، Issue: 2
Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 255
This Paper With 21 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JJILR-1-2_006
تاریخ نمایه سازی: 21 مرداد 1401
Abstract:
در ظهور نظریه نظم عبد القاهر جرجانی، دانشمندان و نحویان زیادی مثل: سیبویه، جاحظ، مبرد، ابو هلال عسکری و غیره تاثیرگذار بودهاند. عبد القاهر نحو را از طریق کتابهای ابو علی فارسی آموخت. این موضوع فرضیه تاثیر ابو علی را بیشتر از هر دانشمند دیگری در ظهور این نظریه مطرح میکند. دلایلی وجود دارد که نشان میدهد ابو علی فارسی بر جرجانی تاثیر گذاشته و آراء او نقش مستقیمی در تکامل نظریه نظم داشته است. در مقاله حاضر تلاش میشود با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی تاثیر ابو علی فارسی بر جرجانی و جایگاه او در نظریه نظم از جنبههای مختلف به ویژه نحوی، لغوی و سیاقی بررسی و تبیین شود. نتایج پژوهش نشان میدهد ابو علی فارسی تاثیر غیر قابل انکاری بر عبد القاهر گذاشته و جایگاه والایی در ظهور و پختگی نظریه نظم جرجانی دارد. نظم در دیدگاه ابو علی عبارت است از تالیف کلام و الحاق الفاظ به یکدیگر بر اساس روشی مخصوص و با نظم و ترتیبی که به قصد متکلم و هدف او منتهی شود. ابو علی نحو را از معانی وضعی و قاموسی خارج و به صورت کاربردی و در قالب بافت کلام بهکار برد و جرجانی نیز ادامهدهنده و تکمیلکننده همین راه بود و آن را در قالب نظریه نظم نشان داد.
Keywords:
Authors
سجاد عربی
دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران
سید حیدر فرع شیرازی
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران