واکاوی محتوایی و ساختاری مسئله رویت خدا در اشعار عطار نیشابوری (با رویکرد به آیات قرآنی و دیدگاه های کلامی معتزله و اشاعره)

مسئله رویت خداوند از مسایل مهم کلامی و مورد اختلاف شدید فرقه های اسلامی، از جمله اشاعره با معتزله است. اشاعره رویت خداوند در روز قیامت را ممکن می دانند؛ در حالی که متکلمان معتزلی رویت خداوند را در دنیا و آخرت غیر ممکن دانسته اند. این مسئله به قدری مهم است که علاوه بر متکلمان، اغلب شاعران معتقد و منکر این مبحث کلامی نیز در ضمن اشعارشان اعتقاد و مسلک خود را در این باره تبیین نموده اند. عطار نیشابوری، از جمله شاعرانی است که در آثار خویش به مسئله رویت خداوند و بیان دیدگاه هایش در این موضوع پرداخته است. در این پژوهش سعی شده است با شیوه توصیفی - تحلیلی و با استناد به آیات قرآنی و دیدگاه های کلامی معتزله و اشاعره در دیوان اشعار و مثنوی های عطار با پرداختن به برخی از آرایه های ادبی، موضع کلامی این شاعر در ارتباط با مسئله رویت خدا آشکار گردد. نتایج این جستار حاکی از آن است که عطار به جلوه صفات حق و نه ذات وی باور دارد.

Keywords:

عطار نیشابوری , اشعار , رویت خدا , اشاعره و معتزله , دیدگاه های کلامی , آرایه های ادبی