مدیریت چالش های نظام بانکی ایران در زمان تحریم و ارائه راهکار

هدف اصلی این مقاله، بررسی مسئله تحریم ایران از سوی غرب بر سیستم های بانکی و ارزی است. مسئله ای که از سال ۲۰۰۲ به این سو به چالشی اساسی میان ایران و غرب تبدیل شده بود. برقراری تحریم های گسترده و بی سابقه بین المللی علیه جمهوری اسلامی ایران، بخش های مختلف ازجمله نظام بانکی کشور به منزله بازوی اقتصادی دولت را با چالش های جدی مواجه کرده است. پاسخ نظام بانکی در برابر این چالش ها باید فعال، مدبرانه و با درنظرگرفتن اولویت ها باشد. ادبیات تحقیق نشان می دهد که تحریم بانک مرکزی و قطع همکاری سازمان سوئیفت، بر سودآوری بانک ها اثر منفی گذاشته است زیرا با قطع سوئیفت، هزینه های بین المللی انتقال وجوه برای بانک ها افزایش یافته و از طرف دیگر با قطع جریان ورود درآمدهای نفتی به کشور، وضعیت رکود تورمی در کشور حاکم گردیده که از دو جنبه تجهیز منابع و تقاضای تسهیلات بانک ها را به طور غیرمستقیم تحت تاثیر قرار داده و موجب تاثیر منفی بر سودآوری آن ها شده است. حیطه اثرگذاری بر بانک ها و درمجموع اقتصاد کشور، می تواند به نقش بانک مرکزی در اقتصاد مرتبط باشد. در ایران، بانک مرکزی به عنوان بانکدار دولت تلقی شده و کارهای تجاری آن را انجام داده یا به جریان می اندازد. به عنوان نمونه، تمام درآمد ارزی کشور در داخل بانک مرکزی به ریال تبدیل می شود؛ اما در واقعیت بانک مرکزی باید مقام ناظر و قانون گذار بخش پولی کشور باشد. اگر بانک مرکزی تنها در حیطه اعمال سیاست های پولی حرکت نماید، امکان تحریم آن وجود نخواهد داشت. چنانچه طی سال های اخیر بانک مرکزی مورد تحریم واقع نمی شد، اثرات تحریم بر نظام بانکی و اقتصاد کشور می توانست کمتر باشد؛ بنابراین لزوم بازنگری در حوزه وظایف بانک مرکزی احساس می شود.

Keywords:

تحریم ها , چالش های بانی و ارزی , ایران