نقش اخلاق اجتماعی در فراوانی اعتماد اجتماعی از منظر قرآن کریم با تکیه بر تفسیر المیزان

سابقه و هدف: از اجزای مهم سرمایه اجتماعی وجود اعتماد بین اعضای جامعه است؛ زیرا موجب کاهش هزینه کنش ها و تعاملات اجتماعی و افزایش انسجام و همبستگی می گردد. عوامل مختلفی در فراوانی اعتماد یک جامعه موثرند که از مهم ترین آنها نهادینه شدن فضایل اخلاق اجتماعی در آن جامعه است. هدف از این پژوهش، تحلیل و تبیین نحوه اثربخشی اخلاق اجتماعی بر فزونی اعتماد در اجتماع بود. روش کار: در این پژوهش داده ها به روش کتابخانه ای از قرآن کریم، کتب مرجع اخلاقی مانند جامع السعادات، معراج السعاده، محجه البیضاء، احیاء علوم الدین، تهذیب الاخلاق و تطهیرالاعراق و همچنین تفاسیر شاخص قرآن مانند تفسیر قمی، مجمع البیان، نمونه و به ویژه تفسیر المیزان و همچنین کتب مهم حدیثی جمع آوری و سپس با استناد به داده ها به توصیف و تحلیل مسئله پرداخته شده است. مولفان مقاله تضاد منافعی درباره این پژوهش گزارش نکرده اند.یافته ها: تجمیع داده ها حاکی از این است که تمامی فضایل اخلاق اجتماعی در فزونی اعتماد اجتماعی نقش آفرین هستند؛ اما برخی همچون صداقت، امانت داری، عدالت، وفای به عهد و حسن ظن از اهمیت بیشتری برخوردارند. نتیجه گیری: حدوث و استمرار اعتماد اجتماعی به عنوان جزئی از سرمایه اجتماعی جامعه مستلزم سلامت اخلاقی جامعه و تقویت و نهادینه نمودن اخلاق اجتماعی در میان اعضای جامعه است.

Keywords:

اخلاق اجتماعی , اعتماد , فضایل , قرآن