پیش بینی اعتیادپذیری به مواد دانش آموزان: نقش نگرانی، نشخوار فکری و ناگویی هیجانی

مقدمه: عوامل متعددی در اعتیاد جوانان موثرند که در تعامل با یکدیگر منجر به شروع مصرف و سپس اعتیاد می شوند؛ بنابراین هدف مطالعه حاضر بررسی نقش نگرانی، نشخوار فکری و ناگویی هیجانی در پیش بینی اعتیادپذیری به مواد دانش آموزان بود. روش کار: در این مطالعه توصیفی_تحلیلی از نوع همبستگی، از بین کلیه دانش ­آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر زرند کرمان در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸، تعداد ۲۶۰ نفر بر اساس جدول گرجسی مورگان به روش نمونه گیری خوشه ­ای چند مرحله ­ای انتخاب شد. دانش ­آموزان پرسش نامه های نگرانی میر و همکاران (۱۹۹۰)، نشخوار فکری Morrow وNolen-Hoeksema  (۱۹۹۱)، ناگویی هیجانیBagby  و همکاران (۱۹۹۴) و گرایش به اعتیاد فرچاد (۱۳۸۵) را تکمیل نمودند. داده ها با نرم افزار SPSS-۲۲ به وسیله آزمون های همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد همبستگی بین نشخوار فکری با گرایش به اعتیاد مثبت و معنادار (۶۲۲/۰=r و ۰۱/۰>P)، نگرانی با گرایش به اعتیاد مثبت و معنادار (۵۹۷/۰=r و ۰۱/۰>P) و ناگویی هیجانی با گرایش به اعتیاد مثبت و معنادار (۵۸۰/۰=r و ۰۱/۰>P) بود. همچنین دشواری در تشخیص احساسات (۰۵/۰ P<،۱۲۸/۰=β)، دشواری در توصیف احساسات (۰۱/۰ P<،۲۹۲/۰=β)، تفکر با جهت گیری خارجی (۰۱/۰P< ،۲۸۹/۰=β)، نگرانی عمومی (۰۱/۰P< ،۵۳۶/۰=β)، فقدان نگرانی (۰۱/۰p<،۱۷۳/۰-=β)، پاسخ های نشخواری (۰۱/۰ P<،۳۵۹/۰=β) و پاسخ های منحرف کننده حواس (۰۱/۰ P<،۳۴۵/۰=β) گرایش به اعتیاد را پیش بینی می کند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بر اهمیت مولفه های شناختی (نگرانی و نشخوار فکری) و هیجانی (ناگویی هیجانی) در گرایش به اعتیاد دانش ­آموزان تاکید می کند، لذا توسعه و گسترش برنامه­ های پیشگیری با تقویت مهارت­ های شناختی و هیجانی برای مقابله با اعتیاد از سطح مدارس می­ تواند به عنوان یک راهکار مهم به سیاست ­گزاران و مجریان برنامه­ های بهداشتی_اجتماعی توصیه گردد.  

Keywords:

Worry , Rumination , Alexithymia , Addiction tendency , Students , نگرانی , نشخوار فکری , ناگویی هیجانی , گرایش به اعتیاد , دانش آموزان