بررسی انواع رویکردهای طراحی معماری مبتنی بر طبیعت (با تاکیدی بر رویکرد بایوفیلیک)

رشد و توسعه علوم و تکنولوژی و به دنبال آن تولید تجهیزات و ابزار آلات قدرتمند، بهره کشی ناموزون از طبیعت را در پی داشت. بروز بحران های زیست محیطی در طی دو ساله اخیر، از جمله تبعات این مداخله در طبیعت است. پس از نیمه دوم سده بیستم با تشدید این بحران ها، پژوهش ها و تلاش های گسترده ای در جهت احیای رابطه متعامل انسان و طبیعت صورت گرفت. تجربه بی واسطه طبیعت منجر به رشد و عملکرد شناختی، عاطفی، جسمانی و اجتماعی انسان می شود و تداوم این تجارب منجر به برقراری پیوند عاطفی میان انسان و طبیعت و توسعه ارزش های زیست محیطی وی خواهد شد. در این میان طراحی معماری بر اساس رویکردهای طبیعی بر پایه ضرورت حفظ، بازگرداندن و افزایش تجربه بی واسطه طبیعت در محیط های کالبدی شهرها نقش ویژه ای در تحقق این مهم دارند. پژوهش حاضر با تکیه بر رویکرد تعامل انسان و طبیعت به بررسی ویژگی های طراحی محیط با رویکرد بایوفیلیک (حیات دوستی) می پردازد. هدف از این پژوهش دستیابی به ویژگی های طراحی معماری محیط های مبتنی بر تعامل انسان و طبیعت است. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی بوده و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای استوار است. نتایج پژوهش بیانگر ویژگی های تنوع حسی، دسترسی مستقیم به طبیعت، تداعی طبیعت، مصالح طبیعی، ارتباط بصری با طبیعت، تبدیل پذیری (قابلیت تغییر و جابه جایی)، ابهام و پیچیدگی، چشم انداز و ارتباط اکولوژیکی با مکان در طراحی محیط های تعاملی انسان و طبیعت با رویکرد بایوفیلیک تاثیرگذارند. میان این عوامل واژه های «تنوع حسی» و «تبدیل پذیری» دارای مرتبه بالای اهمیت هستند.

Keywords:

بیوفیلیک , طراحی معماری , طبیعت , تعامل انسان و محیط