نقش جغرافیای مرزی غرب ایران و عثمانی در عصر ناصری در مناسبات دو کشور

در عصر ناصری در تنش های مرزی ایران و عثمانی، اردلان ها انگیزه بیشتری در بکارگیری از توانمندی های نظامی و اقتصادی خود در حمایت از ایران به منظور حفظ قلمرو و تداوم حکومتشان داشتند.دولت مرکزی قاجار در این زمان غیر از پذیرش حکومت محلی اردلان و نفوذ نسبی در کردستان چاره­ای دیگر نداشت. نتایج ویافته های این تحقیق نشان می دهد که مناسبات ایران وعثمانی همواره باجنگ وصلح همراه بوده که بیشتر اختلافات دو کشور به مساذل مرزی مربوط بوده است.پس از پایان جنگهای کریمه، کمیسیونی از نمایندگان دولت ایران و عثمانی در استانبول تشکیل  و نمایندگان ایران در کمیسیون حاج میرزا محسن خان مشیرالدوله و میرزا محبعلی خان ناظم الملک بودند، نمایندگان عثمانی بدون توجه به نقشه مرزها و مفاد عهدنامه دوم ارزنه الروم بار دیگر دعاوی گذشته خود را به میان آوردند و این کمیسیون نیز بدون حصول نتیجه قطعی، منحل گردید.اشغال قطور درست پیش از شروع مذاکرات چهارجانبه برای حل و فصل اختلافات دو دولت در مناطق مرزی، زنگ خطری جدی برای ایران و حتی نمایندگان دولت های واسطه بود. زیرا نشان می داد طرف عثمانی، برخلاف دولت ایران که صادقانه برای گفتگو قدم پیش گذاشته بود، بیش از آنکه به دنبال گفتگو برای حل اختلافات باشد، به دنبال اعمال زور برای گرفتن امتیاز است. اشغال قطور در استانبول با اهداف مشخصی طراحی شده و درویش پاشا مامور اجرای آن بود.

Keywords:

ایران , عثمانی , عصر ناصری , اختلافات , سرحدات , قطور