قلب و سلامت معنوی

یکی از ابعاد مهم سلامت که در مقایسه با جنبه های مختلف آن ارزش و اهمیت بیشتری دارد، سلامت معنوی است. دیگر ابعاد سلامت، مقدمه یی برای دستیابی به سلامت معنوی و بهره مندی از فضایل روحی و معنوی خواهد بود که همه ی انسان ها آن را قبول دارند. در حقیقت سلامت معنوی رابطه ی مستقیم با سعادت دنیا و آخرت انسان دارد که در ارتباط با خدای متعال دست یافتنی است و از این جهت، ارزش بالاتری را به خود اختصاص می دهد. در همین زمینه آنچه ظرف سلامت معنوی در وجود انسان محسوب می شود قلب آدمی است (۱). قلب در کاربرد قرآنی آن، غیر از قلب صنوبری شکل درون قفسه ی سینه انسان است و ازاین رو، به وسعت و ضیق توصیف شده است و ظرف هدایت و گمراهی معرفی می شود (۲).قلب در قرآن به روح و نفس انسان اطلاق می شود (۳-۵) که غیر از جسم، بخش اصلی وجود آدمی را تشکیل می دهد، همان بخشی که شامل شخصیت، باورها، اخلاقیات و سلامت روحی و روانی انسان است (۶).ازاین رو، در قرآن از بیماری قلب سخن به میان آمده؛ و این بیماری مقوله یی متفاوت با بیماری جسم انسان است. قلب بیمار قلبی است که دیگر آینه یی از حقایق هستی نیست و نمی تواند مظاهر الهی را بازتاب دهد؛ درحالی که قلب سلیم از چنین توانایی برخوردار است (۷). همچنین، قلب بیمار به فسق و فجور گرایش می یابد و تحت تاثیر وسوسه های شیطانی به تجاوز از حدود الهی می پردازد (۱).اگر امروزه شاهد بسیاری از ناهنجاری های اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی هستیم، در قلب بیمار و ناسالم ریشه دارد، قلبی که کانون اصلی روح انسانی است و سعادت و شقاوت آدمی از آنجا نشئت می گیرد. ازاین رو، توجه به پاکی دل و نقش آن در کسب سلامت معنوی و راه های تامین این نوع از سلامت و همچنین تلاش برای ارتقای آن می تواند بر دیگر ابعاد سلامت تاثیر داشته باشد و در نهایت سلامت را برای کل جامعه به ارمغان آورد.

Keywords:

سلامت معنوی , قرآن , قلب