ارتباط سازش به سرما و القای تحمل یخ زدگی در کرم برگخوار چغندر Spodoptera exigua (Lepidoptera: Noctuidae

کرم برگخوار چغندر، Spodoptera exigua، از مهم ترین آفات چغندر قند است که به صورت لاروهای کامل و یا شفیره در خاک زمستان گذرانی می کند. در این مطالعه امکان سازگار شدن لاروهای این آفت به سرما و تحمل در دماهای پایین تر از نقطه انجماد بدن و اثر رطوبت خاک در دمایی که حشره با آن مواجه می شود، مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور پس از انجام شش تیمار دمایی مختلف روی لاروهای آزمایشگاهی، آزمایش تحمل به سرما تحت دو برنامه دمایی متفاوت به اجرا در آمد. در برنامه اول لاروها با سرعت °C/min۱ تا دمای ۵- و ۱۵- درجه سلسیوس سرد شدند و پس از ۲۴ ساعت به دمای ۲۵+ درجه سلسیوس رسانده شدند. در برنامه دوم لاروها با سرعت بسیار پایین تر (°C/min۰۱/۰) تا دمای ۱۵- درجه سلسیوس سرد شدند و پس از ۲ ساعت نگهداری نمونه ها در آن، مجددا به دمای ۲۵+ درجه سلسیوس رسانده شدند. این دو برنامه دمایی بر روی خاک خشک، مرطوب و خاک مرطوب با یک لایه یخ نیز اجرا شد. نتایج حاصله نشان داد لاروهای این آفت تنها در صورتی قادر به تحمل دمای ۱۵- درجه سلسیوس خواهند بود که از قبل تحت دماهای پایین قرار گرفته و به صورت تدریجی و با سرعت بسیار کم با دماهای پایین تر از نقطه انجماد خود مواجه گردند. همچنین مشخص شد لاروها در خاک مرطوب به ویژه خاک مرطوب پوشیده شده با یک لایه یخ در مقایسه با خاک خشک در برابر کاهش دما مقاومت بیشتری نشان داده و در استراتژی سرماسختی آفت و میزان تلفات آن در دماهای پایین می تواند نقش به سزایی ایفا کند.

Keywords:

کرم برگخوار چغندر , تحمل به سرما , سازش به سرما , تحمل به یخ زدگی , نقطه انجماد