نگاهی به استعاره های جسم در غزلیات مولانا

استعاره به عنوان یکی از عناصر زیبایی سخن، از راه های ظهور احساسات و عواطفادیبان و شاعران در متن های ادبی محسوب می شود، به گونه ای که به خاطر ایجاز ومختصرگویی آن، مناسبترین آرایه ادبی برای بیان این عواطف و احساسات به شمارمی رود. غزل های مولانا، سرشار از استعاره هایی است که وی از طریق آن اندیشه هایعرفانی را بیان کرده است. یکی از مفاهیمی که وی با توجه به مشرب عرفانی خویش،بدان پرداخته است، تن می باشد. آنچه مسلم است؛ تن آدمی در متون عرفانی، هموارهنگاه منفی عرفا را به خود داشته و اغلب به نپرداختن و توجه نداشتن به آن توصیهکرده اند. از این رو، نوشتار حاضر بر آن است با رویکردی توصیفی-تحلیلی، ضمن بیاناستعاره های تن در غزلیات شمس، رویکرد مولانا را در چرایی انتخاب این استعاره ها بیانکند. یافته های پژوهش، نشان از نگاه منفی مولوی به تن دارد؛ وی در این استعاره ها،متاثر از آبشخور فکری عرفانی خویش، تن آدمی را قفس، زندان و محبس، خر، حجابو . . . می داند که پرداختن به آن، مانع رسیدن آدمی به کمال می شود، بنابراین، پیوستهمخاطبش را به شکستن این قفس و رها کردن خربندگی و رستگاری از زندان تن فرا می خواند.

Keywords:

جسم , استعاره , مولوی , غزلیات