بررسی توسعه پایدار فضاهای سبز شهری در کلانشهر تبریز با آنالیز تصاویر سنجش از دور چندزمانه ۱۳۵۹ تا ۱۴۰۰

فضاهای سبز شهری یکی از معیارهای توسعه پایدار شهرها محسوب شده و نقش مهمی در ارتقاء کیفیت زندگی ساکنین آن دارد. امروزه با افزایش جمعیت و به دنبال آن افزایش ساخت و سازهای بشری، اهمیت گیاهان و فضای سبز در مناطق شهری بیشتر شده است. متاسفانه در کشور ایران اغلب شهرها با کمبود فضای سبز مواجه هستند و با یک مقایسه ساده با چندین سال قبل مشاهده می شود که مساحت فضاهای سبز کلانشهر تبریز و مقایسه آن با تغییرات فضاهای مسکونی و ساخت و سازهای بشری رشد مناسبی نداشته اند. هدف این پژوهش بررسی تغییرات فضای سبز کلانشهر تبریز و مقایسه آن با تغییرات فضاهای مسکونی و ساخت وسازها بین سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۴۰۰ شمسی است که با آنالیز تصاویر چندزمانه ماهواره لندست با ماشین بردار پشتیبان (SVM) صورت گرفته است. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که در سال ۱۳۵۹ مساحت فضای سبز و پوشش های گیاهی شهر تبریز حدود ۲۵۸۵/۳۴ هکتار و در سال ۱۴۰۰ برابر ۳۰۷۷/۲۳ هکتار بوده و مساحت فضاهای مسکونی و ساخت و ساز در سال های ۱۳۵۹ و ۱۴۰۰ به ترتیب برابر ۶۸۰۰/۴۰ هکتار و ۱۱۳۹۹/۷۸ هکتار بوده است. در فاصله زمانی ۴۰ ساله مورد بررسی، مساحت فضاهای مسکونی و ساخت و ساز شده حدودا ۱/۶۷ برابر شده ولی مساحت فضای سبز شهری و یوشش گیاهی تنها ۱/۱۹ رشد داشته است. کاهش نسبی فضای سبز شهری از یکطرف و رشد جمعیت و افزایش الود گی هوای شهر تبریزاز طرف دیگر اهمیت توسعه فضاهایی سبز مناسب برای شهر تبریز را چند برابر کرده است. امید است در سایه توجه مسئولین امر به اهمیت این مسئله، اقدامات مناسبی برای احیاء فضاهایی سبز شهری در کلانشهر تبریز صورت گیرد.

Keywords:

تغییرات فضای سبز شهری , تصاویر سنجش از دور چندزمانه , طبقه بندی SVM , کلانشهر تبریز