مدیریت ریسک فعالیت دامداری درنواحی روستایی شهرستان گلپایگان

صنعت دامپروری یکی از فعالیت­ های اقتصادی در روستاها به شمار می رود که این بخش با امنیت غذایی و سلامت جامعه گره خورده است و یک صنعت پویا و اشتغال زاست که به عنوان یکی از اصلی­ ترین بخش ­های تولید مواد پروتئینی و لبنی اهمیت بسزایی در تغذیه انسان­ ها دارد. و می­ توان گفت که یکی از مخاطره آمیزترین فعالیت ­های کشاورزی، زیر بخش دامداری است و بسیاری از عوامل کنترل­ناپذیر، مانند عوامل جوی، خشکسالی­ ها و بیماری ­ها بر این فعالیت اقتصادی اثر منفی دارند. همچنین مخاطراتی مانند تغییرات قیمت و بی ­ثباتی عوامل تولید نیز این امر را در کشور تشدید می­ کند. براین اساس پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با هدف کاربردی به بررسی و شناسایی مدیریت ریسک دامداری در نواحی روستایی شهرستان گلپایگان انجام پذیرفته است. جمع­ آوری اطلاعات با استفاده از داده ­های رسمی و مکتوب در ابتدا به صورت کتابخانه­ ای و سپس براساس پژوهش­ ها و در مطالعات میدانی از مشاهده همراه با مصاحبه به ره­برده شده است. جامعه آماری تحقیق کل خانوارهای دامدار روستاهای مزرعه، قالقان، اسفرنجان و رباط قالقان است که مجموعا ۲۰۰ خانوار بوده است، و به منظور برآورد حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده گردید، که از این ۲۰۰خانوار، تعداد ۱۳۲ خانوار به عنوان جامعه هدف مصاحبه­ شونده تعیین شده است، و شیوه مصاحبه به صورت نیمه­ ساختاری بوده است. نتایج تحقیق نشان می ­دهد که نخست ریسک تامین علوفه و نهاده­ های دامی در روستاهای مورد مطالعه دارای اهمیت و فراوانی بیشتری است و در مراتب بعدی ریسک عوامل طبیعی (سرمای شدید، هوای بسیار گرم و خشکسالی) و سرقت با سهم و فراوانی برابر دارای اهمیت هستند. و فعالان اقتصاد دام برای کاهش ریسک­ های موجود نخست اقدام به کاشت علوفه­ های کم ­آب بر و ذخیره ­سازی نهاده ­ها می ­کنند؛ همچنین برای کاهش ریسک عوامل طبیعی و سرقت اقدام به ساخت پناهگاه ­های مسقف مناسب فصل سرد سال و سم ­پاشی جایگاه دام در فصل گرما و نصب دوربین و دزدگیر در دامداری­ های خود می ­کنند.

Keywords:

مدیریت ریسک , اقتصاد روستایی , دامداری , نواحی روستایی , شهرستان گلپایگان