طراحی الگوی روش شناختی کاربرد برنامه ریزی فرض بنیاد در مطالعات توسعه منطقه ای

در آغاز هزاره سوم متون برنامه ریزی از مفاهیم پیش بینی، آینده نگری و کشف آینده عبور کرده و به حوزه آینده پژوهی و آینده نگاری رسیده است. در برنامه ریزی توسعه منطقه ای، شناسایی عدم قطعیت های آینده و فرض های بنیادینی که برنامه های بلندمدت بر پایه آن ها طراحی شده است، از مهم ترین زمینه های شناسایی مشکلات و چالش های پیش روی سندهای توسعه ای است. پسابرنامه ریزی نیز موفقیت یا عدم موفقیت سیاست و برنامه تدوین شده در افق زمانی آینده را ارزیابی می کند. برنامه ریزی فرض بنیاد (ABP) یکی از روش های پسابرنامه ریزی است که می توان به کمک آن برنامه های پابرجا و انطباق پذیر تهیه کرد. این تحقیق از نظر نوع تحقیق، ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایشی است و از نظر ماهیت بر اساس روش های جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با ترکیبی از مدل های کمی و کیفی انجام گرفته است. برای جمع آوری اطلاعات ابزار پرسشنامه و فن دلفی به کار گرفته شده است و پرسشنامه ها صرفا از متخصصان توسعه و برنامه ریزی که به مسائل توسعه منطقه احاطه دارند، تکمیل شده است. به این ترتیب میزان همبستگی میان هر راهبرد با عدم قطعیت ها با استخراج نظرهای خبرگان از دو پرسشنامه (پرسشنامه راهبردها، پرسشنامه عدم قطعیت ها) محاسبه شد. نتایج مطالعه نشان داد بهره گیری از روش برنامه ریزی فرض بنیاد، می تواند در برنامه های توسعه منطقه ای به کار گرفته شود، که این امر به برنامه ریزان کمک می کند تا اجماع و تعهد به خروجی ها تحقق یابد. در نتیجه با بهره گیری از روش برنامه ریزی فرض بنیاد می توان ضعف ها و چشم پوشی هایی را که در برنامه های توسعه بلندمدت منطقه ای وجود دارد، شناسایی و بازبینی کرد.    

Keywords:

Assumption Based Planning , Foresight , Post-Planning , Regional Development Planning