اثر تاریخ های مختلف کاشت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک سه رقم نخود زراعی (Cicer arietinum L)

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک سه رقم نخود، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه پژوهشی دانشگاه جیرفت، در سال زراعی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ اجرا شد. در این آزمایش، تاریخ کاشت های ۲۱ مهر، شش و ۲۱ آبان و شش و ۲۱ آذر به عنوان فاکتور اصلی و رقم های نخود عادل، آزاد و آرمان به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تاریخ کاشت، تاثیر معنی داری بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه اصلی، شاخه فرعی، غلاف در بوته و  دانه در غلاف، وزن صد دانه، عملکرد دانه و زیست توده (کیلوگرم در هکتار)، کلروفیل a، b و کل، کاروتنوئیدها، پروتئین کل  و فنل برگ و آنتوسیانین داشت. ارقام نیز از لحاظ تمامی صفات مورد مطالعه به جز کلروفیل کل و پروتئین کل برگ با یکدیگر تفاوت آماری معنی داری داشتند. اثر متقابل تاریخ کاشت در رقم در صفات مورد بررسی به جز صفت تعداد دانه در غلاف معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه و زیست توده در تاریخ کاشت ۲۱ مهر و در رقم آرمان با میانگین های به ترتیب ۱۰۱۹ و ۲۸۳۳ کیلوگرم در هکتار مشاهده شد و این صفات به تاریخ کاشت۲۱ آذر و رقم عادل با میانگین های به ترتیب ۴۱۳ و ۱۲۶۰ کیلوگرم در هکتار تعلق داشت. بر اساس نتایج این مطالعه، جهت دستیابی به حداکثر عملکرد دانه نخود می توان از تاریخ کاشت ۲۱ مهرماه و رقم آرمان در منطقه جیرفت استفاده نمود.

Keywords:

آنتوسیانین , زمان کاشت , عملکرد دانه , عملکرد زیست توده , فنل برگ