تاثیر تنش آبی بر عملکرد، اجزای عملکرد و تسهیم مواد فتوسنتزی رقم های جو (Hordeum vulgare L.) در مرحله زایشی

آب قابل دسترس، عامل اصلی محدودکننده تولید محصول در مناطق خشک بوده و انتقال مجدد ماده خشک از بخش های مختلف ساقه، نقش موثری در تحمل به خشکی در ارقام مختلف گیاهی دارد. در این راستا، به منظور بررسی اثر تنش خشکی در مرحله گلدهی بر انتقال مجدد ماده خشک از بخش های مختلف ساقه جو، یک آزمایش مزرعه ای در سال زراعی ۹۸-۱۳۹۷ به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار اجرا شد. کرت های اصلی شامل دو سطح آبیاری (آبیاری مطلوب و قطع آبیاری در مرحله گلدهی) و کرت های فرعی شامل چهار رقم جو (سهند، بهمن، ماکوئی و والفجر) بود. نتایج نشان داد که وزن هزار دانه ارقام در شرایط تنش نسبت به آبیاری مطلوب کاهش ۴۵/۲۱ درصدی داشت. رقم ماکویی با ۵۵/۲۳ درصد کاهش در عملکرد دانه، نسبت به بقیه ارقام مورد بررسی بیش ترین کاهش را در شرایط تنش خشکی داشت. بیش ترین کاهش عملکرد بیولوژیک مربوط به رقم بهمن و ماکویی بود. با اعمال تنش رطوبتی، میزان انتقال مجدد در تمام بخش ها و میانگره های ساقه افزایش داشت و ارقام مختلف، تفاوت هایی در میزان انتقال مجدد از بخش های مختلف ساقه داشتند به طوری که در مورد ارقام والفجر و سهند میزان انتقال پنالتیمیت بالاتر از پدانکل بود و ارقام بهمن و ماکویی میزان انتقال مجدد بالایی از پدانکل و میانگره-های زیرین ساقه داشتند. کارایی انتقال مجدد میانگره های زیرین ساقه در تمام ارقام مورد مطالعه غیر از رقم والفجر، بالاترین مقدار را نسبت به کارایی انتقال مجدد پنالتیمیت و پدانکل در شرایط تنش داشته است.

Keywords:

پدانکل , پنالتیمیت , کارایی انتقال مجدد , گلدهی , میانگره های ساقه