سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

سیاست و قضاوت «حجیت علم قاضی از منظر ابی صلاح حلبی و امام خمینی»

Publish Year: 1401
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 285

This Paper With 14 Page And PDF Format Ready To Download

Export:

Link to this Paper:

Document National Code:

JR_JOU-5-9_052

Index date: 9 October 2022

سیاست و قضاوت «حجیت علم قاضی از منظر ابی صلاح حلبی و امام خمینی» abstract

جواز استناد قاضی غیرمعصوم به علم شخصی خود در مقام صدور حکم ؛ از مسائل دیرینه و پرسابقه فقهی است که امروزه نیز مسئله مهم و مورد ابتلای دستگاه قضایی می باشد. ادله اثبات در امور کیفری در نظام آیین دادرسی ، رکن اساسی پرونده مطروح نزد قاضی را تشکیل می دهد چرا که طبق اصل ۳۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: «اصل؛ برائت است و هیچ کس از نظر قانون مجرم شناخته نمی شود مگر اینکه جرم او در دادگاه صالح ثابت شود». علم قاضی به عنوان یکی از ادله اثبات دعوا در نظام های حقوقی معاصر به ویژه در نظام قضایی اسلام از جایگاه ویژه ای برخوردار است. این نماد در قانون مجازات اسلامی در مواد ۱۶۰-۲۱۱ -۲۱۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، پیش بینی شده است. هر چند اعتبار علم قاضی به عنوان دلیل اثبات دعوی، محل بحث و اختلاف فقهای امامیه بوده، اما مشهور قائل به حجیت و اعتبار علم قاضی می باشند. امام خمینی (ره) چه در حق الله و چه در حق الناس علم قاضی را حجت می دانند؛ یعنی هم در امور مدنی و هم در کیفری، البته اگر بینه خلاف علم وی نباشد. به عبارت دیگر می توان گفت امارات قانونی بر قضایی ترجیح دارد؛ اما مرحوم ابی صلاح قائل به تفصیل بین حق الله و حق الناس شده و بیان می دارد قاضی غیر معصوم در امور حق الله نمی تواند به علم خود استناد کند. بررسی این اقوال وتبیین ادله ونظرنهایی، مباحث این مقاله راتشکیل می دهد.

سیاست و قضاوت «حجیت علم قاضی از منظر ابی صلاح حلبی و امام خمینی» Keywords:

سیاست و قضاوت «حجیت علم قاضی از منظر ابی صلاح حلبی و امام خمینی» authors

حجت بیگلری

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی پردیس بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد

عباسعلی سلطانی

دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

حسین ناصری مقدم

استاد دانشگاه فردوسی مشهد