نقش مراکز تجاری در افزایش سرزندگی فضاهای شهری (مطالعه موردی مرکزخرید کوروش شهر تهران)

مراکز تجاری در کلانشهر تهران یکی از مهم ترین کاربری های فضاهای شهری و بخشی از سیستم فضای شهری محسوب می شوند که اثرهای قابل توجهی دارند. این مراکز خرید، به عنوان بخشی از فضاهای عمومی در شهرها، نقش مهمی در سرزندگی شهری ایفا می کنند. هدف از پژوهش حاضر تحلیل نقش مرکز تجاری کوروش بر سرزندگی فضای شهری است. این مرکز تجاری واقع در اتوبان شهید ستاری در منطقه ۵ کلانشهر تهران با داشتن بیش از ۵۰۰ واحد تجاری و بزرگترین پردیس سینمای کشور، و کافی شاپ های متعدد، یکی از بزرگترین مراکز تجاری، خرید، و تفریحی در کشور محسوب می شود. هشت مولفه اصلی سرزندگی شهری (ایمنی و آسایش، تراکم، دسترسی و نفوذپذیری، ظرفیت سازمانی، ارتباطات، خلاقیت، هویت و تمایز، تنوع) از دیدگاه چارلز لاندری در این پژوهش بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش، بر اساس فرمول کوکران، ۳۸۵ نفر از بازدیدکنندگان این مرکز تجاری را تشکیل می دهد. برای جمع آوری داده ها از روش میدانی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش آمار ناپارامتری و نرمافزار spss انجام شد. نتایج نشان می دهد که متغیر مستقل میتواند بیش از ۸۰ درصد از واریانس سرزندگی فضای شهری را تبیین نماید و از مجموع شاخص های فرعی در این پژوهش ۲۲ شاخص برای بیان سنجش سرزندگی فضاهای شهری مناسب است. شاخص های اصلی همچون ایمنی و آسایش، تراکم، دسترسی و نفوذپذیری نقش موثری در سرزندگی فضای شهری دارند؛ به طوری که ضریب تولرانس در این شاخص ها به ترتیب با ۹۸/۰، ۹۴/۰، و ۹۱/۰ بالاترین ضرایب را به خود اختصاص داده اند و نسبت به دیگر متغیرها پیش بینی کننده قوی تری در این پژوهش اند و عمده ترین رضایت شهروندان از سرزندگی متعلق به سه شاخص ایمنی و آسایش، تراکم، دسترسی و نفوذپذیری است. متغیرهای دیگر این پژوهش همچون ظرفیت سازمانی با شاخص رفتار مناسب فروشندگان با آماره ۵/۱- = T و متغیر ارتباطات با شاخص حمل و نقل عمومی آماره ۲/۱- =T و شاخص ضوابط برای افراد با نیازهای خاص با آماره ۱/۱-=T کمترین تاثیرگذاری را از منظر شهروندان به سرزندگی شهری داشته است. که باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد تا میزان سرزندگی مجتمع تجاری کوروش افزایش یابد.

Keywords:

شهر تهران , فضای شهری , فضای عمومی , مراکز تجاری , مرکز خرید کوروش