ارزیابی خودمراقبتی بیماران مبتلا به فشارخون بالا در شهر قم، سال ۱۳۹۵

زمینه و هدف: آگاهی تغذیه ای و سایر عوامل موثر بر فشارخون، همچنین درک خودمراقبتی در بیماری پرفشاری خون به عنوان عاملی محوری برای کنترل فشارخون، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این مطالعه با هدف تعیین عوامل موثر بر خودمراقبتی بیماران مبتلا به فشارخون بالا انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه به روش توصیفی - تحلیلی (مقطعی)، تعداد ۳۱۵ نفر از بیماران مبتلا به فشارخون بالا در شهر قم (سال ۱۳۹۵) به روش نمونه گیری چند مرحله ای از بین بیماران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه دو قسمتی شامل: اطلاعات دموگرافیک و قسمت خودمراقبتی بود. داده ها با استفاده از آزمون های تی مستقل، ضریب همبستگی پیرسون، واریانس و آزمون دانکن تحلیل شدند. یافته ها: میانگین سن بیماران، ۵۹/۵۳ سال و مدت ابتلا به این بیماری، ۵۴/۷ سال بود. ۱/۵% بیماران در کل طول هفته، نمک را از برنامه غذایی حذف کرده و ۹/۲۷% نیز در هیچ کدام از فعالیت های ورزشی در طول هفته شرکت نکرده بودند. ۱/۴% آنها هیچ گاه داروهای خود را به موقع مصرف نمی کردند. در ۹/۲۷% افراد وضعیت خودمراقبتی ضعیف، ۶/۶۸% متوسط و در ۵/۳% خوب گزارش شد. میانگین نمره خودمراقبتی تفاوت معنی داری با جنس، وضعیت تاهل و سابقه خانوادگی نداشت، ولی با تحصیلات، شغل، سابقه خانوادگی، ابتلا به فشارخون بالا و سابقه دریافت برنامه آموزشی، تفاوت معنی داری داشت (۰۵/۰>p). همچنین همبستگی معکوس معنی داری بین سن و خودمراقبتی (۲۷۳/۰-=r، ۰۰۱/۰>p)، بین مدت ابتلا به فشارخون بالا و خودمراقبتی (۲۷۸/۰-=r، ۰۴۱/۰=p) وجود داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج، وضعیت رفتارهای خودمراقبتی فشارخون در بین مبتلایان، وضعیت مناسبی ندارد. بنابراین، لازم است در برنامه های آموزشی با درنظرگرفتن مسئله فوق بر شدت و جدیت این رفتارها و عوارض احتمالی انجام نشدن آنها برای فرد تاکید گردد.  

Keywords:

Hypertension , Self-care , Qom , Iran. , پرفشاری خون , خودمراقبتی , قم , ایران.