سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

احکام و آثار عقود محاباتی قاضی در فقه مذاهب اسلامی

Publish Year: 1400
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 240

This Paper With 11 Page And PDF Format Ready To Download

Export:

Link to this Paper:

Document National Code:

JR_FORGHE-16-55_001

Index date: 16 October 2022

احکام و آثار عقود محاباتی قاضی در فقه مذاهب اسلامی abstract

عقود محاباتی قاضی بحثی اختلافی در فقه اسلامی است و بعضی فقها آن را دقیقا به معنای رشوه تصور نموده­ اند و آن را مطلقا حرام می­ دانند. پرسش اصلی در اینجا آن است: آیا انجام چنین معاملاتی برای قاضی و اخذ مالی تبرعی و یا کمتر از قیمت واقعی از سوی وی مشروعیت دارد؟ هم­ چنین این مطلب نیز حائز اهمیت است که در صورت حرمت، این­ گونه عقود آیا باطل هستند یا خیر؟ موضوع این مقاله بررسی حکم و اثر این­ گونه عقود برای قاضی و تحلیل ادله شرعی آن از نظر مذاهب پنج­ گانه اسلامی است. این مطلب اثبات می­ شود که عامل تعیین­ کننده در حکم این عقود، داعی و انگیزه واقعی محابی و شخص قاضی است؛ بدین ترتیب اگر قصد معطی از آن، رشوه باشد و در واقع انگیزه اصلی وی از محابات، ایجاد تمایل قلبی در قاضی به خویش برای حکم­ کردن به سودش باشد، این مال عنوان رشوه می­ یابد و حرام است و اما اگر واقعا مال اعطایی را به نیت هدیه به قاضی بدهد، باید این مال را هدیه در نظر گرفت و حکم آن را اباحه دانست. در پایان نتیجه گرفته شده است که اگر معاملات محاباتی قاضی از طرف قاضی یا طرف مقابل بدون قصد رشوه باشد و مفسده دیگری (تغییر حکم) در آنها وجود نداشته باشد برای قاضی مباح هستند.

احکام و آثار عقود محاباتی قاضی در فقه مذاهب اسلامی Keywords:

احکام و آثار عقود محاباتی قاضی در فقه مذاهب اسلامی authors

مهین راوند

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

حسین احمری

دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

علی شیعه علی

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
قرآن کریم ...
اصول السرخسی، محمد بن احمد سرخسی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۴ق ...
تحف العقول، حسن بن علی ابن­ شعبه حرانی، قم، دفتر ...
جامع المقاصد فی شرح القواعد ، علی بن حسین محقق ...
جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، محمدحسن نجفی، بیروت، داراحیاء ...
حاشیه الدسوقی علی الشرح الکبیر، محمد بن احمد دسوقی، قاهره، ...
حاشیه المکاسب، علی بن عبدالحسین ایروانی، تهران، وزارت فرهنگ و ...
الحاوی فی فقه الشافعی، علی بن محمد ماوردی، بیروت، دارالکتب ...
دراسات فی المکاسب المحرمه، حسینعلی منتظری، قم، تفکر، ۱۴۱۵ق ...
رد المحتار علی الدر المختار، محمدامین بن عمر ابن­ عابدین، ...
روضه الناظر و جنه المناظر، عبدالله بن احمد ابن­ قدامه، ...
زبده الاصول، محمد بن حسین عاملی، قم، مرصاد، ۱۴۲۳ق ...
شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، جعفر بن حسن ...
شرح الازهار، احمد مرتضی، صنعاء، مکتبه غمضان، بی­ تا ...
الشرح الکبیر علی متن المقنع، عبدالرحمن بن محمد مقدسی، بیروت، ...
العروه الوثقی، سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، قم، دفتر انتشارات ...
القاموس المحیط، محمد بن یعقوب فیروزآبادی، بیروت، دارالعلم للملایین، بی­ ...
قوانین الاصول، ابوالقاسم بن محمدحسن میرزای قمی، تهران، علمیه اسلامیه، ...
کتاب المکاسب، مرتضی بن محمدامین انصاری، قم، کنگره جهانی بزرگداشت ...
کشف اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام ، محمد بن ...
کفایه الاصول، محمدکاظم آخوند خراسانی، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۰۹ق ...
کنز العمال، علی بن حسام­ الدین متقی هندی، بیروت، موسسه ...
مبسوط در ترمینولوژی حقوق، محمدجعفر جعفری لنگرودی، ت‍ه‍ران ، گ‍ن‍ج ...
المبسوط، محمد بن احمد سرخسی، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۰۶ق ...
مجمع البحرین، فخرالدین بن محمد طریحی، تهران، مرتضوی، ۱۳۶۲ش ...
المجموع شرح المهذب، یحیی بن شرف نووی، بیروت، دارالفکر، بی­ ...
المستصفی من علم الاصول، محمد بن محمد غزالی، بیروت، دارالکتب ...
مصباح الفقاهه فی المعاملات، سید ابوالقاسم خویی، بی جا، ...
المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، احمد بن محمد فیومی، ...
المغنی، عبدالله بن احمد ابن­ قدامه، بیروت، دارالکتاب العربی، بی­ ...
نمایش کامل مراجع