بررسی میزان آلودگی فلز روی در منابع خاک و امکان سنجی حذف آن در شرایط گلخانه ای توسط گیاه نی تالابی و سلولز استخراجی آن (Pharagmites australis )

زمینه و هدف: فلزات سنگین از موارد تهدیدکننده سلامت اکوسیستم­ها می­باشند. تجمع فلزات در خاک امکان ورود آن­ها به گیاهان و در نتیجه ریسک سلامت محصولات کشاورزی را افزایش می­دهد. هدف از این تحقیق تعیین اثر تنش فلز روی بر گیاه Pharagmites australis در شرایط گلخانه­ای بوده­است. روش بررسی: آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل با دو فاکتور و سه تکرار، سال ۱۳۹۵ در دانشگاه جیرفت انجام شد. هضم و آماده­سازی نمونه­ها به روش سوزاندن خشک صورت گرفت و جهت اندازه­گیری غلظت عنصر روی از دستگاه جذب اتمی استفاده­شد. یافته ها: نتایج آزمایش در شرایط گلخانه نشان داد با افزایش غلظت فلز روی در تیمارهای آزمایشی میزان جذب آن توسط بافت­های زیرزمینی و اندام­های هوایی گیاه افزایش می­یابد هرچند تجمع چشم­گیر روی در بافت­های زیرزمینی بوده­است و انتقال آن و تجمع در بافت­های هوایی گیاه خیلی کمتر به دست آمده­است. بحث و نتیجه گیری: با جذب و تجمع فلزات در اندام­های زیرزمینی، توانایی رشد گیاه نیز با تغییر ویژگی­های فیزیولوژیک کاهش یافته­است. نتایج تجزیه رگرسیون نشان­داد افزایش غلظت روی در بافت های گیاه نی­تالابی تحت تاثیر سطوح تنش این فلز تابع یک منحنی درجه دوم با ضریب همبستگی بالای ۹۰% بود که در سطح آماری ۱ درصد معنی دار گردید. به­طورکلی نتایج نشان داد که نی­تالابی گیاهی نسبتا مقاوم در برابر تنش فلز ضروری و کمیاب روی، دارای فاکتور انتقال پایین و ظرفیت بالایی برای تجمع فلز روی در ریشه خود می باشد.  

Keywords:

آلودگی , فلز روی , نی تالابی , کاشت گلخانه ای , سلولز