تصاویر برساخته از مرگ یزدگرد، رستم فرخ زاد و ماهویه در کشاکش گفتمان ها

نگارند­گان در این پژوهش بر آن هستند که با پیش کشیدن مرگ یزدگرد، ماهویه و رستم فرخ­زاد در شاهنامه و سنجش آن با منابع تاریخی پیش از آن، هم­دوره و پس از آن، به بررسی عناصر ایدئولوژیک و جهت­دار در آن­ها بپردازند. با این بررسی نقش نویسنده و گزاره­ها در مناسبات قدرت معین می­شود. به شکلی که هم خود نویسنده و شاعر و هم خود اثر به مثابه کرداری اجتماعی، برساخته مناسبات قدرت و تخاصمات اجتماعی و سیاسی آن دوره بر سر تثبیت گفتمان و معنای وابسته به آن هستند. این امر منجر به قطبی شدن گزاره­های به کار رفته توسط نویسنده و شاعر می­شود. نویسنده این قطبی شدن­ها را بر روی بستری از غیرسازی­، برجسته­سازی ­و حاشیه­رانی­ انجام می­دهد. با وجود این، نباید در پی صدق و کذب بودن این روایت­ها باشیم؛ بلکه باید آن­ها را به عنوان متن­های ایدئولوژیک مورد توجه قرار داد. ما از راه برخورد و رویارویی این عوامل، هویت متفاوت روایت­ها و گزاره­های ایدئولوژیک این افراد و آثار را به شکلی عقلانی و اخلاقی درک و دریافت می­کنیم.

Keywords:

یزدگرد , رستم فرخ زاد , ماهویه , شاهنامه , گفتمان