تحلیل رفتار متقابل در داستان رستم و اسفندیار بر اساس نظریه اریک برن

چکیده   تحلیل رفتار متقابل (به اختصار TA)، یکی از نظریه های مطرح در روان­شناسی نوین است که به موضوع سامان دهی رفتار در ارتباطات انسانی می پردازد. کاربرد این نظریه در تحلیل داستان ها می تواند راه­کاری علمی و موثر برای بهره گیری از آثار گران سنگ ادبی باشد. از آن جا که داستان های شاهنامه مضامین و موقعیت های مربوط به روابط انسانی را به خوبی انعکاس داده است، جای آن دارد که از منظر این نظریه نیز به آن نگریسته شود. در این پژوهش، داستان رستم و اسفندیار از شاهنامه فردوسی در چارچوب روش توصیفی-تحلیلی و با سود جستن از روی کرد «TA» مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که دلیل شکست روابط و شکل گیری پایان غم انگیز در این ماجرا، وجود آسیب آلودگی در ساختار روانی اسفندیار و نیز مهارها و سوق دهنده های موجود در پیش نویس زندگی او بوده است که عدم استقلال و ضعف در تصمیم گیری وی و نهایتا پایان تراژیک داستان را در پی داشته است.

Keywords:

تحلیل رفتار متقابل , رستم و اسفندیار , آلودگی , شاهنامه