تحلیل تراژدی های شاهنامه فردوسی بر پایه افسانه مضمون ارسطو

ارسطو تراژدی را به اجزایی شش گانه تقسیم کرده است و افسانه مضمون (پی رنگ) از اهم آن هاست که پی رنگ تراژدی های شاهنامه فردوسی هم گونی جالب توجهی با آن دارد. این پژوهش با هدف تبیین پی رنگ تراژدی های شاهنامه فردوسی بر پایه دیدگاه ارسطو با روی کردی توصیفی - تحلیلی انجام شده و نشان داده است که پی رنگ تراژدی های شاهنامه غالبا با عنصر پی رنگ ارسطویی و اجزای آن: بازشناخت، دگرگونی و واقعه دردانگیز هم خوانی دارد، چنان که روابط علی و معلولی رخ دادهای تراژدی ها، وجود بازشناخت و دگرگونی در آن ها و واقعه دردانگیز سرنوشت قهرمان، خواننده را به خواندن چندین باره تراژدی های شاهنامه ترغیب می کند. بنابراین، راز ماندگاری و جذابیت تراژدی های شاهنامه فردوسی ریشه در پی رنگ محکم و استوار آن ها دارد که با الگوی ارسطو تا حدود زیادی منطبق است، اگر چه روی کرد ناهم گونی پی رنگ تراژدی های شاهنامه فردوسی با الگوی پی رنگ ارسطویی در بخشی از ساختار روایی مانند پیش گویی آغاز آن ها و غلبه سرنوشت و تقدیر فرجامین در این تراژدی ها وجود دارد.

Keywords:

ادب حماسی , شاهنامه فردوسی , تراژدی , ارسطو , افسانه مضمون