نقد نظریه برخی مستشرقان در جدا انگاری قرآن و علم

تباین و جدا انگاری علم و دین یکی از راهکارهایی است که برخی از اندیشمندان در بحث علم و دین به آن قائل شده اند. افرادی چون کانت، ویتگنشتاین، والتر استیس و شلایر ماخر با دیدگاههای متفاوت در این وادی به اظهار نظر پرداخته اند. در میان مستشرقان نیز نظریه جدایی علم و دین، طرفدارانی دارد که از مهمترین آنها میتوان به پروفسور احمد دلال اشاره کرد. وی در مدخل «علم و قرآن» دایره المعارف قران لیدن با دفاع از این نظریه، تلاش کرده تباین و جدایی قرآن و علم را اثبات نماید. احمد دلال با ذکر تاریخچه ای ناقص از تفسیر علمی قرآن، فاصله هزار ساله در سیر تفسیر علمی قرآن را نادیده انگاشته است. در واقع، وی با پیشفرض جدایی و تباین علم و قرآن وارد بحث شده اقوال مفسران و دانشمندان اسلامی را بر این پیشفرض حمل می کند. همچنین خلط برخی از مباحث موجب شده است که وی به جدایی قرآن از علم قائل گردد. این دیدگاه احمد دلال با نقدهای اساسی روبه روست که با بررسی آن می توان به نتیجهای خلاف نتیجه او دست یافت. نکته اساسی مقاله این است که اصولا جدا انگاری قرآن و علم تصویر روشن و معقولی ندارد.

Keywords:

قرآن , مستشرقان , جداانگاری قرآن و علم , احمد دلال