اثر ریزوم گیاه سعد (Cyperus Rotundus) بر میزان قند، لیپید، انسولین و آنزیم های کبدی خون مدل مقاوم به انسولین موش صحرایی نر

زمینه و هدف: امروزه در طب سنتی، گیاهان دارویی برای درمان دیابت مورد استفاده قرار می گیرند. از ریزوم های گیاه سعد (Cyperus Rotundus) نیز در طب سنتی جهت کاهش گلوکز و چربی خون استفاده می شود. لذا این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی این گیاه بر مدل مقاوم به انسولین موش صحرایی نر صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه تجربی بر روی ۳۶ موش صحرایی نر نژاد ویستار در محدوده وزنی g۲۵۰۱۵۰ انجام شد. دیابت به وسیله آب آشامیدنی حاوی فروکتوز ۱۰%، القا شد، سپس حیوانات به طور تصادفی به چهار گروه کنترل، دریافت کننده فروکتوز، عصاره آبی و آبی الکلی ریزوم گیاه سعد (mg/ml۵۰۰) تقسیم شدند. ۴۸ ساعت بعد از آخرین گاواژ و ۱۲ ساعت گرسنگی، خون از قلب موش ها گرفته شد، سپس بعد از جداسازی سرم، گلوکز خون، انسولین، FIRI، پروفایل لیپیدی و آنزیم های کبدی بررسی گردید. یافته ها: گلوکز در گروه دریافت کننده فروکتوز در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری افزایش نشان داد. انسولین نیز در گروه های عصاره آبی و آبی الکلی در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی داری داشت. FIRI در گروه عصاره آبی افزایش قابل توجهی در مقایسه با گروه کنترل نشان داد (۰۵/۰p<). پروفایل لیپیدی در هیچ کدام از گروه ها تغییر معنی داری نداشت. کاهش میزان آنزیم های کبدی (آلکالین فسفاتاز، آسپارتات و آلانین ترانسفراز) در گروه دریافت کننده عصاره آبی الکلی بیشتر مشاهده گردید. نتیجه گیری: برطبق نتایج حاصله، احتمالا عصاره آبی گیاه سعد نمی تواند در کاهش میزان دیابت و فاکتور های وابسته به آن موثر باشد. ولی می توان چنین بیان نمود که از عصاره آبی الکلی این گیاه البته با انجام تحقیقات وسیع تر بتوان اثر موثری در کاهش ایجاد دیابت و مسمومیت کبدی پیدا نمود.

Keywords:

Cyperus , Insulin , Lipids , Fructose , سعد , انسولین , لیپیدها , فروکتوز