اپیدمیولوژی بیماری پدیکولوزیس (شپش سر) و عوامل همراه آن در دانش آموزان مدارس ابتدایی دخترانه استان قم، سال ۱۳۸۹

زمینه و هدف : آلودگی به شپش سر در مراکز تجمعی مانند مدارس، پادگان ها و خوابگاه ها به وفور دیده می شود، اما در مدارس، به ویژه ابتدایی دخترانه در حد قابل توجهی بوده است. این پژوهش به منظور تعیین شیوع شپش سر و عوامل همراه آن در استان قم صورت گرفت. روش بررسی : این مطالعه به روش توصیفی- مقطعی روی ۱۷۲۵ نفر از دانش آموزان دختر استان قم که به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند، انجام گرفت. داده ها با استفاده از پرسشنامه و معاینه موی سر از نظر آلودگی به شپش، جمع آوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری کای اسکور و رگرسیون لجستیک چند متغیره صورت گرفت، و (۰۵/۰>p) سطح معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها : در بین ۱۷۲۵ دانش آموز مورد بررسی، ۱۳۱ نفر آلوده به پدیکولوزیس بودند (۶/۷%). همچنین بین محل سکونت، شغل و تحصیلات پدر، میزان تحصیلات مادر، تعداد افراد خانوار، پایه تحصیلی، وجود حمام در منزل، تعداد دفعات استحمام، تعداد دفعات شانه زنی، سابقه ابتلا به شپش سر، وجود یا عدم وجود مربی بهداشت در مدرسه، دسترسی یا عدم دسترسی به خدمات بهداشتی- درمانی و ابتلا به پدیکلوزیس، ارتباط معنی دار آماری مشاهده گردید (۰۵/۰>p)، ولی بین میزان آلودگی به شپش سر با شغل مادر، اندازه موی سر، نوع مدرسه و وضعیت مسکونی، ارتباط معنی داری وجود نداشت. نتیجه گیری : پدیکولوزیس هنوز هم به عنوان یک معضل بهداشتی در جوامع با امکانات زندگی و بهداشت پایین مطرح است. علل شیوع بالای این بیماری در بین دانش آموزان اکثر مدارس استان را می توان با عواملی مثل نبود مربی بهداشت در مدرسه، عدم دسترسی کافی به خدمات بهداشتی- درمانی، عدم توجه کافی به رعایت بهداشت فردی و سایر عوامل مرتبط دانست.  

Keywords:

Prevalence , Pediculus , Epidemiology , Logistic Models. , شیوع , پدیکولوس , اپیدمیولوژی , مدل های منطقی