ارزیابی هیدروگراف جریان با استفاده از داده های بارش ERA۵ در نرم افزار HEC-HMS

بارش یکی از مهم ترین پارامترهای ورودی در مدل های هیدرولوژیکی جهت شبیه سازی بارش-رواناب می باشد که به علت عدم پراکندگی مناسب ایستگاه های بارانسنجی و تازه تاسیس بودن برخی از این ایستگاه ها در اکثر حوضه های کشور، استفاده از این داده های بارش با چالشی جدی روبروست. از این رو استفاده از روش های سنجش از دوری می تواند یکی از گزینه های مورد استفاده در زمینه شبیه سازی جریان با استفاده از مدل های هیدرولوژیکی باشد. در پژوهش حاضر، داده های بارش بازتحلیل شده ERA۵ برای حوضه آبریز کشف رود در گام های زمانی روزانه و ماهانه مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس با استفاده از داده های بارش ایستگاه زشک و پارامترهای مربوط به حوضه آبخیز زشک در نرم افزار HEC-HMS، هیدروگراف جریان آن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که داده های بارش ERA۵ در گامهای زمانی روزانه و ماهانه دارای کم برآوردی می باشند و نیز در گام زمانی ماهانه دقت این دادههای بارش در تشخیص وقایع بارشی (از نظر شاخصهای FAR، TS و POD) بالاتر از گام زمانی روزانه بود. همچنین داده های بارش بازتحلیل شده ERA۵ در گام زمانی ماهانه، در ماه های گرم تابستان دقت پایین تری در تشخیص وقایع بارش نسبت به بقیه ماه های سال داشتند. هیدروگراف جریان حاصل از داده های بارش بازتحلیل شده ERA۵ نسبت به هیدروگراف مشاهداتی دارای کم برآوردی بود که علت آن کم برآورد کردن میزان بارش در موقعیت ایستگاه زشک در محدوده روزهای متناظر با واقعه ۲۳/۱/۹۹ توسط ERA۵ بود. همچنین هیدروگراف یادشده در مقایسه با هیدروگراف مشاهداتی در محدوده غیر قابل قبول (NSE≤۰.۵ و PBias≤±۲۵) بود. به طور کلی دقت هیدروگراف جریان حاصل از این محصول نسبت به هیدروگراف جریان حاصل از داده های بارش ایستگاه زشک، نمی تواند منبع مورد اعتمادی در مدلسازی هیدرولوژیکی باشد.

Keywords:

زشک , مدل سازی بارش-رواناب , منوی GIS , ERA۵ , HEC-HMS