بررسی ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی عصاره برگ و گل گیاه آقطی (Sambucus ebulus L.)

با افزایش روز افزون مقاومت باکتری ها به انواع آنتی بیوتیک و عوارض جانبی آنها، استفاده از گیاهان دارویی در درمان عفونت های باکتریایی رو به افزایش است . با توجه به اهمیت این موضوع هدف از این مطالعه بررسی ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضدباکتربایی غلظت های مختلف عصاره متانولی گیاه آقطی می باشد. بدین منظور، برگ و گل گیاه آقطی از منطقه ای در نزدیکی شهرستان عباس آباد جمع آوری و فعالیت ضد میکروبی عصارهها بر روی باکتری های بیماری زا استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس، سودوموناس آئروژینوزا و اشرشیا کلی به روشهای انتشار دیسک سنجیده شد. همچنین محتوای فنل ، فلاونوئید و آنتوسیانین کل عصاره ها نیز اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین محتوای فنل کل در عصاره برگ برابر ۸۸۳/۰± ۴۱/۲۲ میلی گرم معادل گالیک اسید بر گرم وزن خشک گیاه بدست آمد. همچنین ، محتوای ترکیبات فلاونوئیدی و آنتوسیانی نیز در عصاره برگ بیشتر از عصاره گل بدست آمد. علاوه براین عصارههای برگ و گل فعالیت مهاری قابل ملاحظه ای بر علیه باکتری های مورد بررسی از خود نشان دادند به طوری که بیشترین اثر مهاری عصاره های برگ و گل بر روی باکتری گرم مثبت استافیلوکوس اورئوس به ترتیب با قطر هاله عدم رشد ۱۷ و ۱۸ میلی متر در غلظت ۱۰۰۰میلی گرم بر میلی لیتر بدست آمد. علاوه براین عصاره های برگ و گل اثر مهاری خوبی بر روی باکتری گرم منفی سودوموناس آئروژینوزا در غلظت ۱۰۰۰میلی گرم بر میلی لیتر از خود نشان دادند. طبق نتایج عصاره برگ و گل گیاه آقطی سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدانی خصوصا ترکیبات فنلی است و فعالیت ضدمیکروبی عصارهها با محتوای فنل کل همبستگی مثبت معنی داری نشان داد. بنابراین می توان خاصیت ضدمیکروبی عصارههای برگ وگل گیاه آقطی را به ترکیبات فنلی آنها نسبت داد و این عصارهها را برای کابردهای دارویی توصیه کرد.

Keywords:

آقطی , آنتی اکسیدان , فعالیت ضد میکروبی , فنل کل