پیامدهای سیاسی سوانح طبیعی درایران: آینده پژوهی پیامدهای سیاسی زلزله احتمالی تهران

کشور ایران طی چند دهه اخیر،زلزله های ویرانگری را تجربه کرده است که هر کدام خسارات چشمگیر و عواقب سیاسی-اجتماعی متفاوتی در پی داشته اند.آنچه نگرانی همگانی بویژه سیاستگذاران و مدیران کشور را برانگیخته است،احتمال وقوع یک زلزله شدید در تهران است که با توجه به موقعیت این شهر و ابعاد پیامدهای چنین زلزله ایی، اهمیت و ضرورت پرداختن به آن را آشکار می سازد . بسیاری از محققان، سیاست گذاران و سازمان های امدادی بر این باورند که بلایای طبیعی، اتحاد بین گروه ها را تقویت و تعارضات را تعدیل می کند اما ازآنجایی که پس از وقوع سوانح مردم با کمبود منابع اساسی مواجه می شوند، می توان بلایای طبیعی را محرک تعارض و درگیری های درون کشوری نیز به شمار آورد. جاری به بررسی یکی از جنبه های مغفول پیامدهای سوانح یعنی آسیب پذیری سیاسی پرداخته است. در این پژوهش از روش آینده پژوهی و به صورت ترکیبی از تکنیک دلفی و سناریو نویسی،به همراه پرسشنامه و ماتریس اثرهای متقاطع استفاده شده است.جهت تعیین مولفه های بحران های سیاسی پس از زلزله تهران،از مطالعه پیامدهای سیاسی سوانح گذشته و منابع کتابخانه ایی استفاده شده وبرای آینده پژوهی، به خبرگان و متخصصان دستگاه های حوزه مدیریت بحران مراجعه شده است. شناسایی عوامل کلیدی و میزان تاثیر و عدم قطعیت شاخص های شناسایی شده پیامدهای سیاسی زلزله از طریق پرسشنامه باتشکیل پانل خبرگان مشخص گردید.این پرسشنامه که براساس مدل مفهومی و با استفاده از چارچوب نظری استخراج و طراحی شده بود عوامل تاثیر گذار را به ۳۲ عامل تقسیم نمود که پس از جمع آوری نظرات کارشناسان دردو بار به اجماع رسید.

Keywords:

پیامدهای سیاسی , زلزله تهران , بحران های سیاسی , نهادهای مدنی , نخبگان سیاسی