زیبایی انسان از منظر کانت

: زیبایی را میتوان دلکشترین پدیده در هستی و ادراک آن را برجستهترینامتیاز معنوی انسان برشمرد، لذا از این چشمانداز میتوان به اهمیت پرسش از چیستیو چگونگی زیبایی و ادراک آن، به خصوص در مورد انسان پی برد. کانت در نقد قوهحکم، زیبایی را به دو نوع تقسیم کرده است: زیبایی آزاد، زیبایی صرفا مقید. اولی هیچمفهومی دال بر چیستی عین را پیشفرض نمیگیرد؛ دومی چنین مفهومی و کمالعین موافق با آن را پیشفرض میگیرد. وی داوری درباره یک زیبایی آزاد را حکمذوقی محض دانسته است اما ذکر میکند زیبایی یک انسان، مفهوم غایتی را که معینمیکند شیء چه باید باشد و در نتیجه مفهومی از کمال آن را پیشفرض میگیرد؛بنابراین مقید است. وی همچنین در نقد قوه حکم، ایدهآل زیبایی را «نمایش یک ایدهعقلی در یک موجود منفرد» تعریف کرده است. وی از آنجا که ایدهآل زیبایی را صرفا بهانسان محدود کرده است، در نمایش چنین ایدهآلی، هم به ایدهها و غایات عقل عملی(اخلاق) و هم به استفاده انسان از «غایتمندی عینی» در طبیعت توجه دارد. سوالی کهمطرح میشود این است که شرط زیبا بودن انسان در منظر کانت چیست؟ و زیباییانسان چه تفاوتی با سایر اشیاء و امور دارد؟ و متناظر با آن، ارتباط این زیبایی در انسانبا اخلاق به تحلیل از کانت به چه صورت است؟ این نوشتار در صدد است پس از تشریحزیبایی انسان، با توجه به زیبایی محض و مقید، به مفهوم و تحلیل دقیقی از ایدهآلزیبایی و غایتمندی و کمال درونی در انسان برسد و پس از آن به تبیین چگونگی رابطەاخلاق با این زیبایی بپردازد تا نهایتا نشان دهد که به دلیل نسبتی که زیبایی انسان باایدە متعارف زیبایی دارد همواره دارای ارزش زیباشناختی است و به منزلە «امر زیبا»کانون توجه قرار میگیرد و از طرفی به دلیل ارتباط این ایدهآل زیبایی با ایدە عقلی(اخلاق،) حکم زیباشناختی در مورد انسان را مجهز به پشتوانە عقلی بداند و برایارزش زیباشناختی آن استحکام بیشتری را بیان کند تا به این مهم برسد که احکامزیباشناخی در مورد انسان، با وجود کاهش خلوص زیباشناسی در ایدهآل زیبا، نافیاحکام زیباشناختی کانت نیست و ارزش زیباشناسی آن محفوظ است  

Keywords:

زیبایی آزاد , زیبایی مقید , ایدهآل زیبا , غایتمندی عینی , غایتمندی یدە عقل