گستره فقه نسبت به امور خانواده و تربیت

یکی از بحثهای مهم و مطرح در مباحث فلسفه ی فقه، گستره ی  قلمرو فقه است. که مهمترین ابحاث در این زمینه موارد ذیل می باشد: ۱- ارز یابی قلمرو فقه نسبت به افعال جوانحی شامل (اخلاق، عقاید، عرفان)۲- شمول دائره فقه، نسبت به حیطه فردی و اجتماعی (فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، خانوادگی، تربیتی، مدیریت و نظام سازی)      در این میان، برخی قلمرو فقه را به صورت حداقلی و محدود فرض نموده و در نتیجه دائره فقه را منحصر در افعال جوارحی دانسته‎اند. و بر این باورند که فقه و احکام شرعی در فروعات و اعمال جوارحی محدود بوده و اعمال قلبی و جوانحی از حیطه شمول آن خارج است.    همچنین، برخی با نگاه حداقلی به قلمرو فقه، آن را به حیطه فردی محدود کرده و شمول آن را نسبت به حوزه‎هایی چون: فرهنگ، سیاست، اقتصاد، امور خانواده و تربیت، مدیریت و نظام سازی، مورد انکار قرار داده‎اند. اما سایر اندیشمندان و فقهای اسلامی  قلمرو فقه را دارای گستره کلان و شمولیت بیشتر دانسته و معتقدند از آنجایی که فقه، ریشه در ربوبیت الهی دارد، و یک برنامه منسجم برای هدایت بشر است، شامل تمام حوزه‎های یاد شده می‎گردد. این مقاله با بررسی‎ کتابخانه‎ای ودر یک نگاه کلی قلمرو فقه را در حوزه‎ ای خانواده وتربیت بررسی نموده و احکام الهی را که به واسطه فقها در این دوحوزه استنباط گردیده، به عنوان سند مطرح نموده و به اثبات رسانده است که فقه اسلامی در حوزه‎ ، خانواده و تربیت ورود داشته است، مثلا درحوزه خانواده؛مسائل نکاح، طلاق، ارث، همچنین در امور تربیتی مسائل چون حفظ وتربیت اجتماعی، حفظ وتربیت جسمی، حفظ وتربیت روحی وروانی ، وجوب امر به معروف ونهی ازمنکر، در بین فقها مطرح گردیده است که حاکی از  ورود فقه اسلامی به این ساحتها می باشد.

Keywords:

فقه , قلمرو فقه , فقه اجتماعی , فقه خانواده , فقه تربیت