شبیه سازی اثر تغییر اقلیم بر رواناب رودخانه تراز- هرکش، استان خوزستان، با استفاده از مجموعه داده NEX-GDDP و مدل بارش- رواناب IHACRES

یادگیری و اعمال روش های ریزمقیاس نمایی در مطالعات اقلیمی، در کنار به روزرسانی مداوم و فرمت خروجی نامناسب بیشتر روش ها و عدم دسترسی به داده های برخی ایستگاه های مشاهده ای وقت گیر و طاقت فرسا است. با این وجود ناسا با ارائه مجموعه داده جدید ریزمقیاس شده NEX-GDDP تحت سناریوهای مسیر غلظت معرف، با دو سناریوی RCP۴.۵ و RCP۸.۵، و وضوح مکانی ۶۲۵ کیلومترمربع خروجی ۲۱ مدل اقلیمی را تهیه و در دسترس قرار داده است. در این مقاله، ابتدا با استفاده از این مجموعه داده بارش، دمای حداقل و دمای حداکثر برای دوره پایه (۱۹۹۰-۱۹۶۱) و آتی (۲۰۵۰-۲۰۲۱) تحت سناریوهای RCP۴.۵ و RCP۸.۵ برای گستره لالی، استان خوزستان، به دست آمد. داده های به دست آمده با استفاده از داده های مشاهده ای صحت سنجی شدند که نتایج بیانگر مناسب بودن خروجی مدل های اقلیمی در شبیه سازی متغیرهای اقلیمی، بویژه دما، در گستره لالی می باشد. برای دوره پایه، دوره آتی با سناریوی RCP۴.۵ و دوره آتی با سناریوی RCP۸.۵ میانگین بارش به ترتیب ۶۶/۲۸، ۴۱/۲۷ و ۲۷ میلیمتر در ماه و دمای میانگین به ترتیب ۱۸/۱۴، ۹۸/۱۵ و ۳۱/۱۶ درجه سانتیگراد خواهد بود. نتایج مدل بارش- رواناب بیانگر توانایی مناسب مدل IHACRES در شبیه سازی رودخانه تراز- هرکش با ضریب تعیین ۶/۰ و ضریب تعیین ماهیانه ۹/۰ برای دوره واسنجی و ضریب تعیین ۵۱/۰ برای دوره صحت سنجی، با در نظر گرفتن داده های مشاهده ای که فقط یک روز در ماه اندازه گیری شده اند، می باشد. آبدهی رودخانه تراز- هرکش برای دوره پایه، دوره آتی با سناریوی RCP۴.۵ و دوره آتی با سناریوی RCP۸.۵ به ترتیب ۳۴۰، ۳۰۴ و ۲۹۵ لیتر در ثانیه خواهد بود.

Keywords:

NEX-GDDP , climate change , IHACRES , Taraz-Harkesh River